'egin' eta '*ezan' an erabilera e Otxoa Arin ordiziarra

Aurreko sarrera batean ikusi dugu nóla Uztapide bersolariak bere "Lehengo egunak gogoan" liburuan (1975) zún erabiltzen "deiodan" eta "dezaioten", esan nahi baita "dei-" eta "dezai-", biak ere. Eta, esango nuke ze, azken mendeotako gipuzkeran hórixe izan dela araua, gehiago ze salbuespena. Ikus, adibidez, zer dioskun Yon Etxaide ikerlariak buruz Josepe Otxoa Arin ordiziarra (1672-1743) an bere artikulua titulatzén "(e)za" aditz-erroa datiboko aditz-jokoetan autoreetan zehar (1982):

Dakuskegunez, Otxoa-Arin'ek ZA eta EGI edo EI aditz-erroak darabilzki: dio-ZA-gula, d-El-gun, b-EG1-o. [Etxaide, 1982:661]

Gehiago sakonduta, esan behar da ze erabilera horiek zúten erakusten espezializazio-graduren bat: adibidez, Otxoa Arinek gehienbat zún erabiltzen "egin" adizkiak, baina "nor-nork" saileko pluraletan zún erabiliko "*ezan", denetan salbu behin, antzera nola "nor-nori-nork" singular-pluraletan zún erabiliko "egin", baita denetan salbu behin. Hala diosku Célin Mounolek an bere "Perifrasi zaharra mendebalde eta erdialdeko euskara zaharrean: azterketa kuantifikatiboa eta proposamen berria" (2007:98):

Edonola ere, "egin" edo "*ezan" biak ere erabiltzen ditu (finean "egin" edo "*ezan" ez dirá baizik bi aditz gehiago, zein dirén erabiltzen an ber funtzio laguntzailea). Amaitzeko, gogoratu ze Ordizia ez dago an Deba arroa, ezta Urolaldean ere, baizik an bailara on Oria ibaia. [⇶]