Euskararen botere faktikoek jarraitzen dute aplikatzen euren ustezko galdegaiaren lege astuna

Lehengo egunean arratsaldez, gainbegiratzen ari nintzelarik edizio elektronikoa on Berria, topatu nintzen kin parrafo labur bat eze deitu zuen nire atentzioa zatio bi arrazoi. Textua kopiatu nuen:

Espazio zundak irrati frekuentzia baxuak, Ilargiaren lurrazala eta erliebea, eta haren konposaketa eta egitura ikertuko ditu. Horrez gain, neutroien eta atomo neutroen radiazioa neurtuko du. [Berria, atzo arratsaldez, sinadurarik gabe]

Aipatutako lehenengo arrazoia zén ze, parrafoaren lehenengo esaldian (berdin nola bigarrenean) aditza zihoan ezin atzeratuago, noizta aisa eta anitzez egokiago erabil ziteken aurrén bere osagarri luze eta konplexu hori:

Espazio zundak ikertuko ditú irrati frekuentzia baxuak, Ilargiaren lurrazala eta erliebea, eta haren konposaketa eta egitura.

Agerikoa zen soluzioaren erraza, hala nola bere normalitate linguistikoa (esan nahi baita ze hala esango lukete euskaldun gehien-gehienek ere). Hortaz, zéin da arazoa? Zehazki kasu honetan, arazoa da ustezko galdegaiaren legea, zein euskararen botere faktikoek jarraitzen duten aplikatzen aúrka evidentzia funtzional guztiak.

Biharamunean goizean, noiz jo ki albiste hori afin egin komentario bat, konprobatu ahal izan nuen nóla inkluso euskararen botere faktikoak konturatuak ziren ze esaldi hori zen ondo desegokia, eta honela zuzendua zuten:

Espazio zundak hainbat arlo ikertuko ditu: irrati frekuentzia baxuak, Ilargiaren lurrazala eta erliebea, eta haren konposaketa eta egitura.  Horrez gain, neutroien eta atomo neutroen erradiazioa neurtuko du. [Berria, behin zuzendutakoan, sinadurarik gabe]

Bistan denez, hor aditza aurreratu dute, baina erabiliz baliabide kataforiko astun eta guztiz ezbeharrezkoa ("hainbat arlo", lau silaba) afin ez urratu galdegaiaren legea (zeren, euren lege hori aplikatuz, akaso norbaitek pentsatu ahalko luke ze galdegaia dá "espazio zundak" eta ez "irrati frekuentzia baxuak, Ilargiaren lurrazala eta erliebea, eta haren konposaketa eta egitura"), nahiz kaltetu inportateena izan dá komunikazio arina eta eragingorra. A ze etxekalteak! A ze desgogoa! A ze ezbidea! [418] [>>>]

[Hurrengo sarreran komentatuko dugu gorago aipatutako bigarren arrazoia: jarri duté "erradiazioa" ordezta lehengo "radiazioa".]