IR(L = Japoniera) = 100/135 = 0.74

Genioén atzo:

Baina, 2011ko experimentu horretan ez delarik ezer zehazten burúz aipatutako ulermen previo hori bidéz zenbait aurreirakurketa, suposa daigún ze, grabazioetan, parte-hartzaileak aurreneko aldiz irakurtzen irakurtzen ari zirela textuak, eta arian-arian ulertuz textu horien edukia (alegia, on-line eginez ulermena ere). Gauza da ze, esan dugunez, hala ez balitz, emaitza ez litzaiguke bereziki interesatuko, zeren obviatuko luké irakurketaren elementu fundamentala, oinarrizkoena, zein dén ulermena.

Saiatuko gara, hortaz, interpretatzen emaitzak azpi supuesto hori (ez dagoela ulermen previorik), eta neurtuz irakurketa-denbora erlatiboak bidéz IR ratioa (informazio-ratioa, information rate), zein honela deskribatzen genuén an [660]:

Neurri bateratu horretan (IR), finean, autoreek neurtuko dituzté denborak zein irakurleek erábilí an textu bakoitza; kalkúlatuz, ondoren, denbora horien proportzioak respektu batezbesteko irakur-denborak on vietnameraren parte-hartzaile guztiak noiz irakurtzen textu bokitza (hartua nola referentzia); gero konputatuko duté irakurle bakoitzaren batezbesteko proportzioa an bere textu guztiak; eta azkenik, hizkuntza bakoitzaren irakurle guztien batezbesteko proportzioa, zein baita euren neurria: Information Rate (IR)

Hau da, lehenik kalkulatzen dá irakurle batek (spkr) zénbat denbora ematen duén arrén irakurri k textua an L hizkuntza:

Bigarrenik, k textu horretan konputatuko da batezbesteko denbora zein vietnameraren irakurle guztiek ematen dutén arrén irakurri k textu hori bera (goragoko VI  hori dá vietnamera), eta gero euren batezbestekoa (batezbesteko irakur-denbora an vienamiera eta k textua). Batezbesteko hori horiztatu dugu an ondoko formula:

Gero kalkulatu ahal dugú k textuaren baztezbesteko ratioa artén L hizkuntzaren irakurle guztiak, eta gero hizkuntza horren textu guztien batezbesteko ratioa, nondik aterako zaigún IRL (alderantziz ere egin geinke: aurrena, irakurle baten textu guztien batezbesteko ratioa, eta gero irakurle guztien batezbestekoa). Beste modu batera esanda, L hizkuntzaren IRL-a izanen dá hizkuntza horren goragoko (4) ratio guztien batezbestekoa kontuan hártuz parte-hartzaile guztiak eta textu guztiak (guztira, N parte-hartzaile bidér K textu):

Adibide sinplifikatu baina erakusgarri bat jartzearren, demagun ze hizkuntza bakoitzeko irakurle guztiek ematen duté ber denbora noiz irakurtzen euren textu guztiak (hizkuntza bakoitzean irakur-denbora ezberdinak dauzkagu, baina hizkuntzen barruan ez dago aldakortasunik). Harago, demagun ze adibidez japonieraren irakurle guztiek eman dituzté 135  segundu noiz irakurtzen textu bakoitza (denek eta denetan berdin), bitárten vietnameraren irakurle guztiek euren aldetik 100 segundu eman dituzten an textu bakoitza (denek eta denetan berdin, hauek ere). Kasu horretan, hauxe litzaké IRL = Japoniera:

IRL = Japoniera = 100/135 = 0.74

alegia, ber emaitza zein atera dén an experimentua ganik Pellegrino eta beste. Bihar jarraitukó. [2601] [>>>]