larunbata, ekaina 23, 2018

Seber Altuberen sen garatzaile sintaktikoa

Eta zér esaten didazue gáin ondorengo esaldia e Altube? (Altube, 1959:54):
¿Nola ez, baldin perla ori gordetzen duan maskorrik gogorrena, koskolik zaillena, euskera bera dutelarik? [Altube (1959), Euskaltzaindiari, an: Euskera. 4. libk., 54 or.]
Nik dakidala, hori da lehen aldia non erabiltzen dén "baldin" prepositiboa afin aurkéztu perpaus bat non ematen den "-larik" atzizkia ordezta "ba-" partikula baldintzatzailea ("Orotariko euskal hiztegian" behintzat ez da agertzen halako erabilerarik).

Gauza da ze Altube, puntu konkretu horretan, saiatu zen ematen aurrerapausu bat, eta, hala eginez, eman zigún guztioi lezio bat zein ez genuken ahaztu behar. Izan ere, hala eginez, Altube ari zitzaigun erakusten nóla garatzen diren hizkuntzak.

Ez zen, gainera, aurreneko aldia non Altubek egiten zituén halako saio garatzaile praktikoak: gogoratu ⇶ Altube (1950): beste harribitxi bat, non Altubek berak erabilí zuén "baizik" pre eta pospositiboa, biak batera:
Idazleen izenik eztet aitatuko, ori ezpaita nere egitekoa, baizik-eta, idazle guziok, erderak eraginda agertu oi ditugun idatz-jokera txarretzaz, elkar argitu ta kontu araztea baizik. [Altube, 1950, "Erderakadarik txarrenak II", Euzko Gogoa, 9-10 zenbakiak]
Antzera nola genioen an sarrera hori, ez da dudarik ezen Altuberen saio garatzaile horiek dirá nola harribitxiak zek erákutsi bidea. [306] [>>>]

Etiketak: , ,