igandea, iraila 22, 2024

Gogoratuz Tomlin-en "Basic word order: Functional Principles" (1986), non autoreak postulatzen dituén hiru printzipio funtzional xedé azaldu gaur egungo hitz-ordenen banaketa estatikoa

Atzokoan aipatzen genuén Tomlin-en bigarren printzipioa, zein den agertzen an bere 1986-ko liburua titúlatzen "Basic Word Order: Functional Principles", non autoreak postulatzen dituén justuki hiru printzipio funtzional, xedé azaldu gaur egungo hitz-ordenen banaketa estatikoa, berak bildua, zein orriotan askotan aipatu dugun:

Zehazki Tomlin-ek aurkeztuko dú programa funtzionalista bat ki azáldu bere maiztasun oso ezberdin horiek, nola genioen an ondorengo sarrera, zeinen pasarte horretan jasotzen dirén Tomlin-en hitz oso adierazgarri batzuk:

Gauza da ze Tomlin-ek berak ematen digú bere explikazioa burúz desoreka hori, zein dén explikazio funtzionalista bat zeinen printzipioak...

.... derive from fundamental cognitive constraints on the processing of linguistic information during discourse production and comprehension. [Tomlin, "Basic word order: Functional Principles", 1986:3]

Ikus:

Hau da: finean, prozesamendu-kontuak izanen liraké azken responsableak on desoreka nabarmen horiek artén hitz-ordena diferenteak barrén mundua. Bai, justuki azalpen funtzional bat. Dá justuki kontrakoa ze esátea...

Berdin dio sintaxiaren ordenak, hizkuntzaren egiturak: guztiak prozesatzen ditugu efikazia berdinarekin. (Itziar Laka. Ikus Luistxo Fernandez-en "Burmuina aztertuz ikasi ditugun euskararen 4 sekretu", publikatua an "Sustatu", 2015-07-20).
Kurioski, Laka-k ez du aipatzen Tomlin-en "sasiteoria" (berrikus hemen), zein dén, basikoki, gure teoria ere.
Bihar gogoratuko ditugú Tomlin-en hiru printzipioak (1986), zein jada aipatuak ditugún, hirurak ere, an orri hauek. Gero jarraituko dugú kin Behaghel-en legeak (1932), zein puntu batzuetan dirén ondo antzekoak. [2489] [>>>]