asteartea, uztaila 06, 2021

Soilik lortuko dugu erabilera eta interpretazio egoki bat noiz ondo eta zehazki ulertzen dugun zér kalkulatzen ari garen

Txopik zioen atzo:

Pixkana naiz hasi ulertzen -gutxi gora-bera, geyo bera-, kontu hauek on estadistika.

Estadistikak (eta estadistika horietatik ateratako neurriak berdin) ez dira baizik zenbaketa (neurketa) gehio edo gutxiago sofistikatuak. Kontua, benetako kontua da zér zenbatzen (neurtzen) dugun, eta zertáko erabiltzen ditugun zenbaketa (gehio edo gutxiago sofistikatu) horiek, eta  nóla interpretatzen ditugun handik ateratako emaitzak. Eta soilik lortuko dugu erabilera eta interpretazio egoki bat noiz ondo eta zehazki ulertzen dugun zér kalkulatzen ari garen: alegia, guk aplikatutako neurri horiek zinez zér egiten duten.

Adibidez, entropia jaio zen ki neurtu zénbat bit beharko ziren ki transmititu mezu bat bidéz sistema kodifikatzaile bat (dá kapazitate-neurri fisiko bat), non kontua (eta kezka) zén transmititzea mezuaren forma inanbiguoki (nolabait esan, kontua zirén hitzak eurak, eta ez euren edukia edo interpretazio egokia). Marko horretan, hain ongi transmitituko da mezu bat zein ez den batere konprenitzen, nola mezu bat zein dén interpretatzen guztiz efektiboki. Izan ere,  eta esana dugunez, mezuaren esangura edo interpretazioa ez ziren sartzen arten interesak e personak ze sortu zutén a kontzeptua e entropia, zein, genioenez, gehiago dago ki telekomunikazio-ingeniaritza ze-ez ki linguistika. Hortaz, ondo justifikatu beharko litzake kontzeptu horren erabilera an kontextuak nola prozesamendu humanoa e mezu linguistikoak, zein den oso urrutiko esparrua respektu transmisio formala e mezu horiek.

Eta gauza da ze gure kasuan ez gaude (bereziki) interesaturik an transmisioa e mezu formalak gehio edo gutxiago efizienteki, baizik an efektu komunikatiboak (informatibo-expresiboak) zein derivatzen diren ti mezuen estrukturazio diferenteak. Gure interesa zentratzen da an efektibitate komunikatiboa noiz kodetzen (sortzen) edo dekodetzen (interpretatzen) mezu linguistikoak.

Mezuen forma ez da guretzat zerbait emana, baizik gure aztergaia, hala-ze gure erronka da aztertzea nolákoa izan beharko litzake mezuen forma bera (estrukturalki, sintaktikoki) afin euren efektu komunikatiboa (kodifikazioan zein dekofikazioan) izan dadín, orohar, ahalik-eta efiziente-efektiboena.  Nola genioen hemen, gure erronka linguistikoa hasten da noiz euren ingenieritza-erronka amaitzen den. []

1 Comments:

Anonymous Anonimoa said...

Alegia, aztertu efektivitatea on komunikazioa, bezala da aztertzen efektivitatea on auto elektriko berri bat. Ordea gure instituzioak ez dute iten hori, baizik eta dute bilatzen zuzentasuna. Ordea zer da zuzentasuna an hizkuntzak? Esaterako testu hau: da zuzena? Zergatik bai edo zergatik ez? Zeinek du ziurtatzen? Zeinek ditu ezartzen irizpideak? Zeren hizkuntzak ez dira matematika eta zuzen edo oker kontzeptuak dira oso erlatiboak. Nolabait esanda, hizkuntza guztiak dira zuzenak, kontuz, edo okerrak. Demagun norbaitek esaten dula, ze italiera dela gaizki hitz egindako latina. Aldiz, niretzat da hizkuntza oso zuzena, zeren du betetzen bere helburua, hau da, komunikazioa.

Baldin eta estadistikak ahal du lagudu neurtzen hori efektivitate, ongi etorria, hori da hain zuzen behar duguna. Nago nazkatua kin hainbesteko zuzentasun, zuzentasun antzua.

Txopi

asteartea, uztaila 06, 2021 12:56:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home