Hor nonbait

 Gaurkoan gogoratuko dugú honako sarrera:

• [878] Komentario bat burúz "e kar", "ekar", "ekarren", "zekarren", "zekartzan", "zenkartzan"', "zen(e)karren", "zen(e)kartzan" eta "zindekartzan"

Atzo komentatzen genuen nóla euskararen sintaxia garatzean, eta akaso bereziki SOV bilakatzean (tikan OVS), aditzean gertatu zirén zenbait reanalisi eta birmoldaketa. Zehazkiago, har daigun "ekarren" forma, zein aterea zen erantsiz "-(e)n" (finean inesiboa) ki forma zahar analitiko trinkotuá ("e kar" >) "ekar", zein gelditu zaigún nola aditz-erroa. kontua da ze "ekarren" hori pertenitzen zen ki OVS serie regular bat:

hark hura ekarren aúrka nik hura ekardan, zuk hura ekarzun

baina nonoiz, nahiko goiz, argudiagarriki SOV bilakatzean, "ekarren" hori reanalizatu zén nola:

hark hura ekarren aúrka zuk hura zekarren

non dugún "ekarren" reanalizatua, eta serie osoa birmoldatua, halan ze, adibidez, daukagú "nekarren" referitua ki "nik hura" eta "zekarren" referitua ki "zuk-hura".

Gainera, daukagú "zekarren" horren plurala: "zekartzan", zein den "zuk-haiek", eginez interferentzia kin lehengo "zekartzan", zein zen "hark-zu", eta zein, disanbiguatzeko, birmoldatuko zén nola "zenkartzan", "hark-zu" berria.

Baina, geroago, zenbait hizkeratan (zeintatik gero aterako zén estandarra), "zekarren" reanalizatuko zén nola "hark-hura" ordezta "zuk-hura", eta hortaz "zuk-hura" forma hori birmoldatu behar izan zén, kasu honetan, nola "zen(e)karren":

hark hura zekarren aúrka zuk hura zen(e)karren 

Eta "zen(e)karren" horren plurala dá "zen(e)kartzan" ("hark haiek"), zein nahastu ahal den kin "zenkartzan", "hark-zu", halan-ze azken hori ,azkenik, birmoldatuko zén ki "zindekartzan" "hark-zu".

Horrela, reanalisi eta birmoldaketa ezberdinetan, joan ziren sortzen: "e kar", "ekar", "ekarren", "zekarren", "zekartzan", "zenkartzan", "zen(e)karren", "zen(e)kartzan" eta "zindekartzan".

Hor nonbait. [2794] [***] [>>>]