osteguna, otsaila 17, 2005

Burúz pausa koherenteak eta beste

Dio Jon Kortazar-rek an "Diglosia eta euskal literatura" (Utriusque Vasconiae, 2002):
Baina badira hizkuntzaren izaera gramatikalak zeresana duela norberaren literaturaren lanean baietsi duten idazleak.
Esaldi horren edukiaz esán ze, ondo bistakoak dira euskararen estuasun sintaktiko nabarmen eta serioak respektu bere inguruko auzokideak: ikusi besterik ez dago ze nolako diferentzia dagoen inter itzultzea euskaratik gaztelaniara (erraza, eta emaitza komunikatiboki hobeagoa edo askoz hobeagoa), eta itzultzea gaztelaniatik euskarara (etengabeko buruaustea, eta finean emaitza komunikatiboki txarragoa edo askoz txarragoa, segun zailtasuna on jatorrizkoa:alegia, denbora gehiago, kalitate gutxiago).

Eta, horren arrazoi bakarra dá gramatikal hutsa: estruktura eta baliabide regresiboak ezin dira komunikatiboki konparatu kin estruktura eta baliabide progresiboak.

Bestalde, esaldiaren formaz, esan ze askoz komunikatiboa litzaké honela:
Baina badira idazleak zek baietsi dute ze hizkuntzaren izaera gramatikalak badu zeresanik gain norberaren lan literarioa.
Azken honetan pausa koherenteak egin daitezke honela (zazpi):
Baina / badira / idazleak / zek / baietsi dute / ze / hizkuntzaren izaera gramatikalak badu / zeresanik / gain / norberaren lan literarioa.
Pausa bakoitzeraino esandako hitz guztiak dauzkagu koherenteki itsatsiak ki diskurtsoa, ez dugu gerora itxaron behar; esan nahi baita, pausa horietako bakoitzean ezagutzen dugu funtzioa on aurreko hitz guztiak respektu esaldia, eta horregatik itsasten ditugu koherenteki.

Hasierako esaldian, hauexek dira pausa koherenteak (bi):
Baina / badira / hizkuntzaren izaera gramatikalak zeresana duela norberaren literaturaren lanean baietsi duten idazleak.
Regresiboan itolarrian ibiliko gara eta, azkenean, gaizki ulertzeko, bitartean-eta progresiboagoan eroso (pausak aukeran) eta ondo. Zenbat eta aukera progresibo gehiago, hobeto. [14] [>>>]

Etiketak: , ,