Herrero (2014): "Los compuestos humorísticos de verbo + complemento directo"

Genioén atzo ze, gaztelaniaz, trasladatuz VO estruktura ki hitz-konposizioa...

...naturalitate osoz, zuzen-zuzenean, sortzen dira honelako izendapen zatarrak edota unoretsuak ere:

• soplapollas, comemierda, lameculos, robaperas, pagafantas,...

Mekanismo sortzaile hori bereziki laua da, gehienetan oso hurbilekoa eta oso egokia ki sórtu expresio umoretsuak,...

Konposizio-mekanismo emankor eta efektibo hori berdin erabiltzen da bilátuz hitz neutroak nola:

• portafolios, guardaespaldas, sacacorchos, quitamanchas, rompehielos...

zeinek, neutroak izanda ere (eta hitzak izanda ere, hitz konposatuak, baina finean hitzak), eskertuko dutén eramatea euren parte rhematikoena an esaldi-bukaera, ostén aditz gutxio rhematikoa. 

Baina gaurko azpimarra da nóla askotan gertatzen den ze hala osatutako hitzak bihurtu ahal dirén komikoak berez:

• abrazafarolas, cascaciruelas, espantanublados, alborotapueblos, correlindes...

denak ere sortuak arartez aditz jokatu bat an 3 persona gehi objetu bat. 

Hain zuzen ere, estruktura sortzaile horretaz mintzo dá José Luis Herrero (Universidad de Salamanca) an bere "Humor en los diccionarios: la marca festivo/humorístico en los compuestos de verbo más complemento directo" (2014), non, titulutik bertatik, lotzen dirén los compuestos de verbo más complemento directo eta la marca festivo/humorístico, oso interesgarriki. Honela hasten da artikulu horretako 3. atala:

3. LOS COMPUESTOS HUMORÍSTICOS DE VERBO + COMPLEMENTO DIRECTO

nondik entresakatzen dugún a pasartea ganik J. Campmany kazetaria:

Este Simancas no sólo tiene la rara habilidad de ablandar las brevas. Además de ablandabrevas es majagranzas, pelahuevos, correlindes, cascaciruelas, soplagaitas, media cuchara, parapoco, cagapoquito, pinchauvas, rascatripas, sacabuche, cantamañanas, espantanublados, tiracantos, zampatortas, y gilimursi... [Campmany, 2003, aipatua ganik Herrero, 2014:312-313]

Horren ostean, Campmany seguruena geldituko zén aski lasai. [2524] [>>>]