Estruktura airean zegoen, soilik hartu behar zen

Mintzo ginen atzo burúz euskararen mekanismo sintaktiko sortzaile propio zaharrak an:

• [2632] Eta jakina, "tzat... = "(t)za(t)..." destinatibo-prolatibo-finala ere desdoblatu ahal dá jarráiki euskararen mekanismo propio-zaharrak

eta gaur gogoratu nahi genuké beste sarrera bat non, antzera nola "amoreagatik..." edo "arren...", desdobaltzen genuén "bitarten...":

• [467] "... amoreagatik ondo bizi gaitezen" = "... bitarten ondo bizi gaitezen" 

Eta antzera nola, adibidez "...amoreagatik" edo "...arren" desdoblatu baitziren an "amoreagatik..." edo "arren...", era berean ere desdobla daiteke "...bitartean" an "bitarten...". Ikus dezagun:

Zerbait egin behar dugu, ondo bizi gaitezen amoreagatik
Zerbait egin behar dugu, ondo bizi gaitezen arren
Zerbait egin behar dugu, ondo bizi gaitezen bitartean 

eta euren kideak:

Zerbait egin behar dugu amoreagatik ondo bizi gaitezen
Zerbait egin behar dugu arren ondo bizi gaitezen
Zerbait egin behar dugu bitarten ondo bizi gaitezen

Berdin ere.

Bai, eta antzera ere sortzen dá "bitartean-eta...", zein jada erabili dén, nola ikusi ahal dugún an gure ondoko sarrera:

• [208] Mekanismo propioak: "bitartean eta..."

An gure "Euskararen garabideak" (Alberdania, 2002) zén agertzen honako bikote hau:

"...-n bitartean" = "bitartean(-eta)..." ["Euskararen garabideak", 2002:62]

adíbidetuz euskararen mekanismo sintaktiko bat nondik sortu izan dirén baliabide prepositiboak. Eta gauza da ze, 1985 urtean, Joanes Urkijo idazleak erabilia zuén hiru aldiz "bitartean eta..." an bere artikulua titulatzen "Zenbait mito", zein zen publikatu an aldizkari literarioa déitzen "Ttu Ttuá" (0.3 zenbakia, 1985eko negua). Ikus:

1.: Mota honetako mitoetan jatorri duten gaiak zientzi-fikzioan aurkitzen ditugu ugarien, genero honek azken berrogei urteotan izan duen gorakadari esker eta beharbada beraren tradizio laburraren ondorioz, bitartean eta gainontzeko generoen bilakapena mitoen baztertzean edo gutxienez maskaratzean amaitu den. [2002:6]

2.: Bizitza zer den azaltzea zail samarra bada ere, gure kontzepzioen arabera (ez gara orain hasiko kontzepzio horien zuzentasunaz eztabaidatzen) badakigu bederen lurra ez dela bizi, bitartean eta gizakiok bai. [2002:8]

3.: Dr. Jekyll eta mister Hyde gaitzaren indarren adierazpen dira, bitartean eta Supermanek ongiaren indarrak askatzen dituen. [2002:8]

Beraz, hor dugu "bitartean(-eta)..." prepositiboa eskura, printzipioz edozeinek erabiltzeko prest (hori edo akaso beste aldaeraren bat, nola dén "bitartean..." soildua, edo "bitarten..." berezitua).

Bai, estruktura airean zegoen, soilik hartu behar zen. [2633] [>>>]