astelehena, uztaila 28, 2025

Desanbiguatuz: 1) etozen (haiek) → (z)etozen (haiek) eta 2) zetozen (zu) → zentozen (zu)

Gogora daigun gaur honako sarrera, non konbinatzen dirén bilakaera hauek:

  • etozen (haiek) → (z)etozen (haiek)

  • zetozen (zu) → zentozen (zu)

Horra hor osorik:

Antzera nola aditz transitiboetan gehitu zén "-n-" bat ki ezberdindu bi adizki hauek:

  • nenkarren (hark ni) 

eta:

  • nekarren (nik hura) 

aditz intransitiboetan, orobat jarri zén "-n-" bat ki ezberdindu beste adizki hauek:

  • zentozen (zu) 

eta:

  • zetozen (hauek) 
Gauza da ze, hasiera batean, ez zen halako "-n-"rik. Hala ikusi ahal dugu an Aretxabaleta, Eskoriatza eta Leintz Gatzagako forma hauek:

Baina, bereziki noiz:

  • etozen (haiek) → (z)etozen (haiek

orduan beharko zén:

  • zetozen (zu) → zentozen (zu)

Ikus Eibarko formak:

Gero, betiko analogiaz, "-n-" hori zabaldu da ki beste forma batzuk ere, nola dirén:

  • gentozen (an Eibarko aditza)

edo, beste hizkera batzuetan:

  • nentorren

Baina, finean, "-n-" horrek jarraitzen du izaten ber "-n-" desanbiguatzailea zein erabiltzen zén an adizki transitiboetan ere.

Bai, noiz "z-" sartzen den, behar dá desanbiguazioa. [2798] [>>>]

1 Comments:

Blogger Josu Lavin said...

zetorren = zen + tor

ziretorren edo ziretozen ez dira erabiltzen (ziren + tor/toz), zeren hauen ordez esaten baitugu:

zetorren + z = zetozen

hala nola egiten baitugu:

dator + z = datoz

Adeitasunez

astelehena, uztaila 28, 2025 7:26:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home