asteazkena, martxoa 22, 2023

Antzera nola sortu zén 'nenkarren', sortu zén 'nenduen > ninduen', zeinen 'nind-' hartuko zén, analogiaz, an 'nind-ekarren'

Antzera nola sortu zén "nenkarren", sortu zén "nenduen > ninduen" (ikus ere ""niñdduen/hiñdduen" (kin "-i-" infijoa) sorreraz dirá irregularrak, nahiz ikuspuntu formal hutsetik, amaitzen dirén izaten regularrak bidéz betiko analogia boteretsua"):

En ... todos los dialectos menos el vizcaíno occidental, además, se ha producido el cierre de /e/ en /i/ delante de /n/ por el CF = en > in (por ejemplo, n-e-n-du- an > n-i-n-du-an = 'me había [él/ella/ello] '), ... [Domene, 2011:218]

Eta "nind-" edo "zind-" hasiera horiek, analogiaz, erabiliko zirén an "nindekarren", "zindekartzan", noiz 3. personako "ekarren" formak hartu zuén hasierako "z-" bat (salbu an mendebaldeko hizkerak):

  • ekarren (hark hura) →  zekarren (hark hura)

zeinen ondorioz:

  • nekarren/nekartzan (nik hura/haiek) = nekarren/nekartzan (nik hura/haiek)
  • zekarren/zekartzan (zuk hura/haiek) zenekarren/zenekartzan (zuk hura/haiek)
  • ekarren/ekartzan (hark hura/haiek) →  zekarren/zekartzan (hark hura/haiek)
non bai "zenekartzan" (zuk haiek) eta baita "zekartzan" ere (hark haiek) zirén aski hurbilekoak ti "zenkartzan" (hark zu), halan ze, zenbait hizkeretan, adizki hori pasatuko zén i "zindekartzan", kin "zind-" hasiera. [1937] [>>>]

Etiketak: ,