ostirala, abuztua 11, 2023

"regresibo" eta "erregresibo": aukeran, jakina

Gaurkoan, eta akaso datozen egunetan ere, egin nahi genuké eten lexiko bat ki egin komentariotxo bat gain atzokoan agertutako adjetibo hau:

  • "regresiboa"

non autorea saiatzen dén azaltzen zér den "atzerakaria":

"Asimilazio atzerakari edo "regresiboa" [Jose Luis Erdozia, 2001:132]

Azpimarratu nahi dugu ze, azalpen moduko horretan, Jose Luis Erdozia hizkuntzalariak erabiltzen dú "regresiboa" adjetiboa, eta ez "erregresiboa", zein dén silaba bat luzeagoa noiz "regresiboa" ez den bereziki laburra. Horretaz mintzatu ginen an gure sarrera:

non genioén:

Aurreko sarreran genuen nabarmentzen nóla baztertzeá "numero" hitza dén galera kultural bat zein nekez justifikatuko den (jakina, "zenbaki" hitza ere hor legoke erabilgarri). Ikustagun, orain, kasuá e-beste hitz bat: "radiografia", zein, agertzen delarik an Orotarikoaez den agertzen an Euskaltzaindikoa, non bai dugun "erradiografia," zein ez den agertzen an Orotarikoa.

Horrela, jatorrizko hitz konposatu luze bati ("radiografia" 5 silaba) gaineratu diogu beste silaba bat, zeini gehitu behar zaizkio kasu-markak edo, akaso, beste atzizki potentzialki metagarri batzuk, halatan ze multzo osoa batzuetan gertatuko litzaké aski inpraktikablea.

Nire ustez, aukera funtzionalago batek onartu beharko lituzké hala "erradiografia" (hala nahi bada) nola "radiografia" (duda gabe) afin erabiltzaileek aise erabaki ahal dezaten momentu bakoitzean zéin erabili.

Oraingo kasuan ere, ez litzake egon behar arazorik (are gutxiago, debekurik) ki erabili hala "erregresibo" nola "regresibo" ere, aukeran jakina. [>>>]