Ezkerreko partean, ulermen-ariketaren reakzio-denboretan, Erdozia-k planteatzen du kontraste bat artén SOV+SVO eta OSV+OVS (ordena sujetu-lehenak vs. ordena objetu-lehenak), eta beste bat artén SOV+OSV eta SVO+OVS (ordena aditz-azkenak vs. ordena aditz-erdikoak). Ikus Erdozia-ren emaitzak eta valorazioak:
Esperimentuko partaideek, ulermen ariketa gauzatzeko denbora gehien, objektuaz hasten diren hurrenkerekin behar izan dute. Subjektuaz hasten diren bi baldintzen ulermen ariketa gauzatzeko denborak batu, eta objektuaz hasten diren baldintzen ulermen ariketarekin alderatuz gero emaitza esanguratsua da (SOV+SVO vs. OSV+OVS; p<.02). Aldiz, aditzaren kokaguneak ez dirudi eraginik duenik ulermen ariketa gauzatzeko garaian, ez baita emaitza esanguratsurik lortu aditza amaieran duten baldintzen eta aditza tartean duten baldintzen artean; segur aski, OSV baldintzei buruzko ulermen ariketa gauzatzeko denborak eraginda. (Erdozia, 2006)Beraz, reakzio-denboretan (ezkerreko grafikoan), alde batetik ordena sujetu-lehenak (SOV+SVO) ateratzen dirá hobeki zein ordena objetu-lehenak (OSV+OVS), bitartean-ze ordena aditz-erdikoak (SVO+OVS) ez diren ateratzen ez hobeto ez txartoago zein ordena aditz-azkenak (SOV+OSV).
Aurreko kontraste horiek interesgarriak dira, baina halako kontrasteekin hasiz gero, antzeko kontrasteak egin beharko lituzkete gain errore-portzentajeak (zein diren are interesgarriagoak) hala nola an irakurketa-denborak ere. Koherentzia hutsez.
Sorpresa da ze Erdozia-k ez du esaten ezer ere burúz nola geldituko liraken halako kontrasteak an errore-portzentajeak, nahizta, noiz fijatzen garen an grafikoa non agértu ordena ezberdinen errore-portzentajeak (goiko eskuinekoa), ikúsi ze, binakako kontrasteen emaitzak ikusita, ez litzake batere zaila SVO+OVS ordenek erakustea euren aldeko diferentzia esanguratsua respektu SOV+OSV (ez digute ematen datua, baina grafikoak hori sugeritu ahal du). Edozein kasutan ere, binakako kontrasteetan SVOk bádu abantaila esanguratsua respektu SOV, eta OVSk respektu OSV (gainera, SOV eta OSV dira errore gehien dituztenak). Beraz, hor, ordena aditz-erdikoak ateratzen dira hobeki, eta bereziki SVO .
Areago, perpausen irakurketa-denboran ere, SOV eta OSV ordena aditzazkenak dirá denbora gehien behar izan dutenak, nahiz kasu honetan grafikoak ez duen argiki sugeritzen ordena aditzerdikoen abantaila esanguratsua (kasu honetan, SOV, SVO eta OVS ez dira elkarren artean esanguratsuki desberdinak, soilik OSV da esanguratsuki ezberdina respektu beste hirurak). Ikus:
Laburbilduz, erroreetan ordena aditzerdikoak dira abantailatsuenak (eta bereziki SVO, bigarren OVS, eta soilik hirugarren SOV), reakzio-denboran ordena sujetu-lehenak, eta irakurketa-denboran, ez dago abantaila argirik. Hortaz, zéin da ordena bakarra zein den aditz-erdikoa eta sujetu-lehena?
- Erantzuna: SVO
Eta evidentzia horietatik abiatuta, nóla sostenga liteke euskal hizkuntzalaritzaren aldarrikapen nagusia? (ikus aldarrikapen hori an "SVO eta OVS hurrenkerak"); alegia, nóla ailegatu liteke ki konklusioa ezen SOV ordenak eskatzen dú prozesatze-lan txikiagoa ezi beste ordena guztiek? Nóla lortu liteke estaltzea ze, experimentu horietan SVO ordena ateratzen dá abantailatsuena?
Ba, hori soilik lortu liteke praktikátuz etengabeko partzialitatea, etengabeko arbitrarietatea, etengabeko neurri bikoitza an analisiak, valorazioak eta konklusioak, soilik lortu liteke desitxurátuz emaitzak, soilik horrela. [231] [⇶]
____________________________________________________
Irakur serie guztia:
- Zuek valoratu
- Esaldi pluralen efektu berdintzailea
- Zein dira oinarrizkoagoak: irakurketa-denborak edo errore-portzentajeak?
- Very low?
- Soilik horrela
- Mesedez, hartu minutu bat eta irakurri hau
- Nahi duenak, ikus beza
- Eztabaida zientifikotik at? Hori da bide antizientifikoa
- Sei hilabete geroago, Lakaren artikulu antizientifikoak hor jarraitzen du
- Prozesamendu-kostua ez da soilik neurtzen an irakurketa-denborak
- Laka: norbaitek explikatuko al dit?
- Erdozia (2006) edo zelan desitxuratu ondorio enpiriko batzuk
- Unibertsitatea, zeru hori
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina