asteazkena, urria 10, 2018

Velcro-efektuaren sakoneko soluzioa dá sintaktikoa, eta baliabideak eskura izanez gero... soilik falta da erabiltzea

Sarrera honetantxe aipatu genuén velcro-efektua, erabiliz izendapen hori zein Xabier Aristegieta-k jarri zion an bere artikulua titulatzén "Euskarazko testuen komunikagarritasun-problema larriak" (Senez, 2009), eta bestalde, sarrera honetan aztertu genuen nóla Xabier Aristegieta-k berak azaltzen zuen zér den velcro-efektua. Horretaz, hemengo komentario batean, Xabier Erroteta-k dio ondorengoa gain nóla soluzionatu velcro-efektua (noiz erántzun ki beste komentario hau): 
Ordean hori erran ondoren ez du neholako alternativa ortotipografikorik eskaintzen salatzen duen arazoa konpontzeko, iduri ta agortuak direla komekin ateka horretatik ateratzeko bideak. [Xabier Erroteta]
Gure ustez ordea, Aristegieta-k proposatzen dú soluziobide hau:
Nik uste dut komak euskaraz oraingoz esleituta daukan erabilera-eremua zertxobait zabaldu beharko litzatekeela, aipagai dauzkagun pausaldi berezi hauek ere, kasu batzuetan, koma bidez adierazteko. [Xabier Aristegieta, "Euskarazko testuen komunikagarritasun-problema larriak", Senez, 2009]
Gauza da ze hala komek nola koma garaiek (halaber deitu baitirá arrastak edota apostrofoak) agerianago utziko dituzté estuasun horiek zeintan mugitu behar den prosa buruazkena. Gure ustez, soluzioak jo beharko luke ki izán sintaktikoa, ez grafikoa, zeren hori izanen litzake seinale argia eze sintaxia ari den irabazten jarraitutasun irekia, zein baita azken helburua.

Kontua litzake erabiltzeá tresna prepositiboak noiz-ere ikusten den egoki, horiexek baitira sakoneko soluzioa buruzki velcro efektuak, zein ez diren baizik zuzeneko ondorioa on inkoherentzia sintaktiko-interpretatiboa. Norberak ikusi beharko luke noiz zer erabili, baina ahalko balira aurkitu an euskal tradizio idatzi edo mintzatua halako aukera/mekanismo sintaktikoak zeinekin joan soluzionatzen akaso kasu gehienak, hori litzake biderik eraginkorrena, gure ikuspegitik.

Adibidez, goragoko aipuan dio Erroteta-k:
Ordean hori erran ondoren ez du neholako alternativa ortotipografikorik eskaintzen salatzen duen arazoa konpontzeko,...
Hor ez dago velcro-efektu puru bat, baina bi aditz-forma horiek jarraian emanda, duda sor dakiguke zér ari garen irakurtzen. Hor báda soluzio sintaktiko bat askoz eraginkorragoa ezen koma edo apostrofoa, zein jada existitzen den an euskal textugintza, gutxitan agertua bada ere: "afin(-eta) = afinda" nexu prepositiboa:
Ordean hori erran ondoren ez du neholako alternativa ortotipografikorik eskaintzen afin konpóndu salatzen duen arazoa,...
non, "konpondu salatzen" horretan, berriro ageri zaigú velcro-efektu bat, zein berriro konpondu ahalko dugun erabiliz "zein" erlatibo prepositiboa:
Ordean hori erran ondoren ez du neholako alternativa ortotipografikorik eskaintzen afin konpondu arazoa zein salatzen duen,...

Velcro-efektuaren sakoneko soluzioa dá sintaktikoa, eta baliabideak eskura izanez gero... soilik falta da erabiltzea. [360] [>>>

Etiketak: ,