Nóla kalkulatzen da informazio-densitate hori?

Aurreko sarreran ikusi ditugú emaitzak ti experimentu bat zeintan hizkuntza ezberdinetako parte-hartzaileek (guztira, zortzi hizkuntzetakoak) irakurri behar dituztén 20 textu (non, interlinguistikoki agertzen zén ber informazioa) afinda adibidez kalkúlatu hizkuntza bakoitzaren informazio-densitatea (ikus hemen), hartuz nola referentzia a hizkuntza vietnamarra (berdin izan zitekén beste edozein, soilik baitá referentzia bat):

Several adult speakers (from six to ten, depending on the language) recorded the 20 texts at “normal” speech rates, without being asked to produce fast or careful speech. [François Pellegrino, Christophe Coupé eta Egidio Marsico an Language (2011)]

Galdera dá: nóla kalkulatzen da informazio-densitate hori?

Ba, textu bakoitzean kalkulatuko litzaké:

vietnameraren silaba-kopurua / dena delako hizkuntzaren silaba-kopurua

afin gero kalkúlatu 20 textuetako proportzioen batezbestekoa, zein litzakén hizkuntzaren densitatea. Beraz, informazio-densitatea ez da baizik batezbesteko silaba-proportzioa (respektu vietnamera) an 20 textuak.

Gauza da ze hizkuntza ezberdinek erabiltzen dituzté silaba-kopuru diferenteak arrén eman ber informazioa, eta baldin adibidez hizkuntza vietnamarrak textu batean erabiliko balitú 100 silaba non beste hizkuntza batek erabilí 200, orduan textu horrexetan halako hizkuntzaren informazio-densitatea izanen litzakén 0,5, esan nahi baita erdia respektu vietnamera (zatio erábili bi aldiz silaba gehiago zein vietnamera afin eman ber informazioa). Gero kalkulatuko litzaké 20 textuetako densitate-batezbestekoa arrenda lórtu hizkuntzaren informazio-densitatea, zein ez den dependitzen ti inolako ariketarik ganik hiztunak, baizik soilik ti silaba-kopuruak.

Beste adibide bat, baldin adibidez hizkuntza vietnamarrak textu batean erabiltzen baditú 91 silaba bitárten inglesak erábilí 100, orduan, textu horretan, inglesaren informazio-densitatea izanen dá 91/100=0,91; eta 20 textuen batezbestekoan 0,91 aterako balitz (demagun), orduan inglesaren informazio-densitatea izanen litzaké 0,91, nola dén.

Azken adibide bat: referentziazko vietnameraren densitatea izan beharko dá 1; izan ere, textu bakoitzean, vietnameraren silaba-proportzioa respektu vietnamiera bera izan beharko dá 1, halatan ze 20 textuen batezbestekoa izan beharko dá 1. [644] [>>>]