Fernández eta Ortiz de Urbina (2007): '... inflexio-sintagmaren espezifikatzaile gunera heltzen diren sintagmak dira subjektuak.'

Atzo hasi ginen saiatzen azaltzén herenegungo aipu hau (Fernández eta Ortiz de Urbina, 2007:56):

... izatez gure iritziz, inflexio-sintagmaren espezifikatzaile gunera heltzen diren sintagmak dira subjektuak. Izan ere, subjektua eta osagarria bi gune sintaktiko baino ez direla pentsatzen dugu, hau da, ez inolako zerak, zer horiek ezar daitezkeen lekuak baino, eta bien artean, badirudi inflexio sintagmaren espezifikatzaile gunea dela subjektu gunea, edo, bestela esanda, subjektua kokatzeko lekua. [Fernández eta Ortiz de Urbina 2007:56]

Eta genioen atzo ze hori guztia enmarkatu behar da barnén programa chomskyarra, non saiatzen diren deskribatzen hori bidea nondik gure burmuinak generatuko lukén diskursoa, halan ze euren deskripzioan, esaldietako elementuak sortuko zirén an oinarrizko leku eta ordena biologiko batzuk, nondik gero hasiko ziren gertatzen operazio sintaktikoak, konputazionalki kostosoak, zeinen finean ahoskatuko zén esaldia. Hortaz, gauza da ze, ustezko operazio horietan, esaldiko sintagmak abiatzen dira ti leku eta ordena batzuk eta amaitzen dira an beste batzuk.

Eta, euren kontakizun horretan, mugimendu horietako bat gertatu beharko da afin izen-sintagma bat bihur dadín sujetu gramatikala, alegia, sintagma hori heldu edo mugitu beharko da ki gune edo leku espezifiko bat:

... izatez gure iritziz, inflexio-sintagmaren espezifikatzaile gunera heltzen diren sintagmak dira subjektuak. [Fernández eta Ortiz de Urbina 2007:56]

Beraz, báda kokapen sintaktiko bat non sintagma bati ezartzen zaión subjektutasuna, edo, bestela esanda, non ezartzen zaizkión subjektuaren "zerak":

Izan ere, subjektua eta osagarria bi gune sintaktiko baino ez direla pentsatzen dugu, hau da, ez inolako zerak, zer horiek ezar daitezkeen lekuak baino, ... [Fernández eta Ortiz de Urbina 2007:56]

eta leku hori dá:

... eta bien artean, badirudi inflexio sintagmaren espezifikatzaile gunea dela subjektu gunea, edo, bestela esanda, subjektua kokatzeko lekua. [Fernández eta Ortiz de Urbina 2007:56]

Horrela, nola genioen herenegun, ...

..., sujetua (sujetuaren "zerak" hartzeko) kokatu behar dá an espezifikatzaile-gunea on esaldia (esaldiari deitzeko beste modu teknikoago bat dá "inflexio-sintagma", eta, bestalde, "inflexio sintagmaren espezifikatzaile gunea" izanen litzaké esaldiaren sujetu-gune sintaktikoa)

Mugimendu hori adierazi ahal da grafikoki honela (ikus hemen):

Hor ikusten dugu ze "Pat" izen-sintagma bat (NP bat) sortu da an espezifikatzailea on aditz-sintagma (VP azpiko ezkerreko gunea, non gelditu baita ti bat, hots, arrasto bat), non aditzak (sintagma horren buruak) emana zion paper semantiko bat (irudiko theta-rola), zehazki agente rola, baina horrekin (gune horretan) ez da oraindik sujetu gramatikala. Sujetu gramatikala izateko, igo behar da ki esaldiko espezifikatzaile-gunea (edo IP, inflexio-sintagma), non ezarriko zaizkión sujetu gramatikalaren "zerak", eta non jada sujetua pasatu den ki inglesezko posizio deklaratiboa (kokatu dá aurrén aditz auxiliarra, horko inflexioa, zein, adibidez, sujetu horrekin askotan konkordatuko den). 

Horretaz mintzo dira Fernández eta Ortiz de Urbina: izen-sintagma mugitu, heldu edo igo behar da ki posizio zehatz hori afin bihur dadín sujetu. Baina, nóla heltzen dira aditza edo objetua ki posizio aurreratuagoak zein sujetua, nola an OSV, OVS, VSO edo VOS? Mugimendu gehiago beharko dira, eta prozesamendu-kostu gehigarri bat. Horretaz mintzatuko gara bihar. [1178] [>>>]