Esan nahi baita ze ordena guztiak ez dira izanen berdin errazki prozesagarriak

Atzo saiatu ginen antzematen nóla gure sintaxilari generatibistak derivatuko lukete inglesezko esaldi hau: "Pat will charm snakes":

Hor agertzen zitzaigun IP (inflexio-sintagma, zeinen buruan egonen zén "will" auxiliarra (I inflexioa), eta zeinen ezkerreko espezifikatzailera igo beharko zen "Pat" izen-sintagma (NP) afinda jaso sujetutasun gramatikala. IP horren osagarria litzaké oinarrizko aditz-sintagma (VP), non geldituko liraké aditz semantikoa (V, buruan) eta osagarria (NP), zein ez litzaken mugitu behar ki jaso bere osagarritasun grmatikala.

Antzera ere, teorizatzen dutenez, derivatuko litzake SOV ordena (nahizta, adibidez euskaraz, zenbait kasutan, objektua ere konkordatzen da kin inflexioa, eta akaso baten batek proposa lezaké osagarriaren gorantzako beste mugimendu bat afin, demagun, auxiliarraren [inflexioaren] konkordantzia [plurala] eta osagarriaren kasua [absolutiboa] gauza zitezen, bai eta gero beste edozein mugimendu afin beté ez dakigu zéin eskakizun semantiko edo sintaktiko edota beste edozein ordena finala). Edonola ere, galdetzen genuén:  

Baina, nóla heltzen dirá aditza edo objetua ki posizio aurreratuagoak zein sujetua, nola an OSV, OVS, VSO edo VOS? Mugimendu gehiago beharko dira, eta prozesamendu-kostu gehigarri bat.

Jarraian dauzkagu mugimendu horiek deskribaturik ga Laka (kontuan hartu behar da ze Lakaren beheko "vP" sintagma hori da analogoa ki goragoko IP, halan-ze, horren barruan, sujetua jada mugitu da ki espezifikatzailea e vP helburuz-eta bihurtu sujetu (eta ergatiboa):

Baina, gauza dá: zéin dira, zehazki, mugimendu sintaktiko ezberdin horiek zeintaz mintzo da Laka? Ikus dezagun (an artikulua titulatzen "Processing Derived Word Orders in Basque" ganik Erdozia, Laka eta Forrnells) zéin izanen ziren mugimendu sintaktikoak an SOV eta OVS ordenak:

eta an SVO eta OVS:

Ikusten denez:

• SOV litzaké oinarrizko ordena chomskyarra, halatan ze ez luke sortuko batere desplazamenturik. 

• OSV litzaké bigarren konplexuena zeren bere generazioak (kodifikatzeko edo deskodifikatzeko) lúke eskatuko desplazamendu sintaktiko bat ("gizona" objetua pasatu behar da "gorago" gain "emakumeak" sujetua).

• SVO ordenak lúke eskatuko bi desplazamendu sintaktiko: bai "emakumeak" sujetua, eta baita "ikusi du" aditza aurreratu beharko ziren ki objetua, zein, kasu honetan, mantenduko zen an bere oinarrizko posizioa. 

• OVS ordenak ere bi mugimendu beharko zituen zeren, orain, "gizona" objektua eta "ikusi du" aditza pasatuko zirén ki posizio aurreratuagoak. Gainera, kasu honetan objetu hori hiru posizio gorago amaituko da.
  

Teoria horren arabera presta geinke ondorengo rankina respektu ordena horien konplexitate sintaktikoa eta kostu konputazionala:

SOV < OSV < SVO ≈ OVS

non SOV izanen litzaké gutxien konplexua, eta gutxien kostutsua konputazionalki, eta SVO egonen litzaké arten konplexuenak (eta beraz kostutsuenak) kin-eta OVS. 

Eta antzerako mugimendu gehigarriak gertatu beharko lirake baldin abiapuntua balitz SVO, halan-ze, kasu horretan SVO izanen litzake ordená konputazionalki gutxien kostosoa.

Gauza da ze nola, oinarrizko estrukturan, sujetua doá aditz-osagarrien ezkerretara (ikus hemen), abiapuntua soilik izan ahal dirá SVO eta SOV, halan-ze beste lau ordenak izanen dirá konputazionalki kostosoagoak (adibidez, goragokoan OVS ordena derivatzeko, irudiko bi mugumendu horiei gehitu behar zaie sujetuaren igoera ki espezifikatzaiela e vP, halan ze, oinarrizko VPko hiru guneak "hutsik" gelditu dira: hor soilik gelditu dirá arrastoak).

Esan nahi baita ze ordena guztiak ez dira izanen berdin errazki prozesagarriak. [⇶]