asteazkena, otsaila 03, 2021

Zenbat eta beranduago hasi hizkuntza bat ibiltzen bere bidea aldé estruktura burulehenagoak, orduan eta oztopo intralinguistiko eta extralinguistiko gehiago

Bádirudi ze hizkuntza (edo hizkuntzak) ezerezetik sortzean nagusitzen dá ordena buruazkena (SOV postpositiboa, edo hasieran bertan OVS postpositiboa) gain SVO burulehena. Horretarako batu egiten dirá gutxienez bi faktore (ikus ere "Evoluzio sintaktikoak bilatzen dú optimizazio (edo maximizazio) komunikatiboa"):

  • Alde batetik, sorrera horretan, aurrena sortuko zirén elementu konkretuagoak, seinalagarriagoak, objetibagarriagoak (nola objetuak, eta ez edozein objetu baizik soilik objetu konkretuak, seinalagarriak), zein izanen lirakén nola oinarria zeinen gainean sortuko ziren elementu abstraktuagoak, eta horregatik zailagoak ki sortu ti ezereza
  • Bestetik, sorrera horretan komunikazioa litzaké oso kontextuala, askotan nahastua kin keinuak, halan ze mezuak ez lukete behar estrategia komunikatibo berezirik, esan nahi baita ze mezuak izanen ziren oso sinple, oso eliptiko, eta bereziki zentratuak an objetua (askotan ez zen besterik beharko, soilik objetua: beste guztia, nolabait, izanen zén haren osagarri opzionala, baldin behar bazen). 

Eta nahizta oinarrizko estrategia komunikatibo buruazken hori ez izán teknikoki potentea azpi baldintza orokorrak, sintaxi hori joan liteke osatzen eta finkatzen (ikus an "Sintaxigintzaren norabide komunikativoa", 2015:183-184):

Bai, zenbat eta beranduago hasi hizkuntza bat ibiltzen bere bidea aldé estruktura burulehenagoak, orduan eta oztopo intralinguistiko eta extralinguistiko gehiago. Nahizta, bestalde, genioenez, egoera hori guztia alda daiteke baldin, behin arazoa ondo ulertuta, eginen balira ahalegin proaktiboak afin arindu oztopo horiek. [1160] [>>>]

1 Comments:

Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Arduratzen nau eta ere quezcatzen
ezin jaquin ahal izaiteac zembatec seguitzen dute hemengo blogeco commentarioac, niretzat direnac anhitz valiosac, ganic beste euscal gentea zeinac behar luque seguitu hauec reflexioneac egoiteco conforme, desconforme edo dudatan ambivalentzian joan dadin euscara (eta aldi berean euscaldunac) aitzina erabiliric eta dominaturic hobeto gure euscara, gure lanabes communicaticoa.

Zembatecoa othe da baina gure intercommunicationea?

asteazkena, otsaila 03, 2021 1:39:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home