larunbata, uztaila 10, 2021

Kalkula daikegú, txanpon regular bat 1000 alditan botata, zéin izanen den probabilitatea e lortú gutxienez 600 emaitza berdin (0.0000000002728464)

Genioén atzo:

Adibide bat: txanpon bat ikusita, akaso ez diogu antzemanen batere irregulartasunik (defektuz, espero geinke txanpon hori regularra izatea), baina 1000 aldiz botata, ateratzen badira 600 aurpegi aurka 400 gurutze, izanen dugú evidentzia ondo sendoa aldéz irregulartasuna e txanpon hori (gauza da ze oso-oso zaila da halako emaitzak lortzea baldin txanpona regularra bada). Hortik aurrera hasi beharko ginake kolokan jartzen gure hasierako hipotesia (regulartasuna) eta hasi pentsatzen ze akaso txanpon hori ez da hain regularra nola uste genuen.

Atzoko "oso-oso zaila" kuantifikatzeko, kalkula daikegú, txanpon regular bat 1000 alditan botata, zéin izanen den probabilitatea e lortu gutxienez 600 emaitza berdin (aurpegi edo gurutze) bidéz honako operazioak an R:

1.: Ez gara sartuko gehiegi an detaileak, baina soilik esan ze kasu honetan ezagutzen dugu zéin den banaketa zehatza zeini egokitzen zaizkien emaitzak e txanpon regular bat noiz dén botatzen hainbat alditan: dá banaketa binomial bat, eta ondoko aginduan sortzen ari gara halako funtzio bat kin 1000 errepikapen ekiprobable (0.5):

binom<-function(n){dbinom(n,1000,0.5)}

2.: Behin aurreko funtzioa definituta, batu eginen ditugu probabilitateak e agertú 600 edo gehio aurpegi, eta probabilitateak e agertú 600 edo gehio gurutze (bi kasu horietan dauzkagu 600 edo gehio emaitza berdin), horregatik egiten dugú bider 2:

2*(sum(unlist(lapply(600:1000,binom))))

2.728464e-10

Alegia, probabilitate hori dá 0.0000000002728464, oso-oso txikia. Bai, atzo genioenez, oso-oso zaila da lortzén horrenbeste emaitza berdin, baldin txanpona regularra bada.

[OHARRA: Ikus probabilitateá ezen aurpegien (edo gurutzen) kopurua egon dadin bitarte 450 eta 550:

sum(unlist(lapply(450:550,binom)))

0.9986083

zein jada den oso hurbil ti 1]

[]