ostirala, uztaila 09, 2021

Oso-oso zaila da halako emaitzak lortzea baldin txanpona regularra bada

Txopik amaitzen zuén bere hemengo komentarioa honela (ikus atzokoa eta herenegungoa ere):

Baldin eta estadistikak ahal du lagudu neurtzen hori efektivitate, ongi etorria, hori da hain zuzen behar duguna. Nago nazkatua kin hainbesteko zuzentasun, zuzentasun antzua. [Txopi]

Genioen an "Sujetu sintaktikoa da tipikoki tema diskursiboa eta ajente semantikoa":

Estatistikak askotan bistaratzen dizkigu realitateak (azpiko tendentziak) zein, bestela, nekez ikusiko genituzkeen. Esaldi baten gainean diskutigarria datekeen hori ahal dá bihurtu aski klaru noiz dugun aztertzen realitate hori berbera azpi argi potentea hon datu agregatuak, esan nahi baita kopuru handiak.

Zientzia sozialetan (eta hortxe da hizkuntzalaritza), estatistika dá lehio inportante bat nondik ikuskatzen ahal dugun abantailatsuki realitate soziala, askotan konplexua. Zeren, nahiz kasu kokretuetan edozer-ere izan daitekén aski eztabaidagarri, erlatibo edo kasual, ez da hala gertatzen noiz kontsideratzén kopuru handiak, non regularitateak dirá retratatuko antzera nola erábiliz X-izpi sozialak.

Adibide bat: txanpon bat ikusita, akaso ez diogu antzemanen batere irregulartasunik (defektuz, espero geinke txanpon hori regularra izatea), baina 1000 aldiz botata, ateratzen badira 600 aurpegi aurka 400 gurutze, izanen dugú evidentzia ondo sendoa aldéz irregulartasuna e txanpon hori (gauza da ze oso-oso zaila da halako emaitzak lortzea baldin txanpona regularra bada). Hortik aurrera hasi beharko ginake kolokan jartzen gure hasierako hipotesia (regulartasuna) eta hasi pentsatzen ze akaso txanpon hori ez da hain regularra nola uste genuen.

Eta linguistikan ere, eta hitz-ordenetan partikularzki, maiztasunak (eta ez soilik gaur egungo maiztasun estatikoak, baizik oso interesgarriki maiztasun evolutiboak ere) ez dira batere berdinak an ordena posible guztiak, nola espero geinken defektuz, baizik ondo ezberdinak. []

Etiketak: ,