Adibidez, Europan egiten dirá kontrolak gain irakur-ulermena (PIRLS: Progress in International Reading Literacy Study)
Amaitzen genuén atzo esánez:
Bai, oso argi dago: irakurtzean, kontu nagusia ez da irakur-denbora, baizik irakur-ulermena, zein ponderatu behar dén bidéz galdera-erantzunak, reakzio-denborak, laburpenak, azalpen zehatzak,...
Adibidez, Europan egiten dirá kontrolak gain irakur-ulermena an hezkuntzako lehenengo faseak (irakur-denbora soilik hasi ahal da izaten interesgarria baldin ondo ulertzen bada, eta kapaz bagara azaltzen zér ulertu dugun kin prezisioa). Horrá zenbait datu burúz 2016ko PIRLS kontrol europarra gain progresoa on irakur-ulermena, eta non puntuazio maximoa dén 555 (PIRLS: Progress in International Reading Literacy Study):
Ikusten dugunez, bádira komunitate autonomoak non puntuazioa dén praktikoki maximoa, bitárten Euskal Herriko elkarte autonomoan lortzen dén Espainiako puntuaziorik baxuena (errepikatzen dugu: baxuena).
Ez da esan beharrik ze irakur-ulermenak baldintzatzen dú hezkuntza osoa, eta ez da esan beharrik ze kaltetu nagusiak beti dirá berberak: indefensoenak. Eta, finean, ez da esan beharrik ze hor báda zerbait zein dabilén oso-oso txarto. Baina, nóri ajola zaio? Esan nahi baita, nóri ajola zaio zin-zinez? [2587]
posted by Jesus Rubio at igandea, abendua 29, 2024
3 Comments:
Ni naiz saiatzen leitzen kartelak zein dauden jarrita an edifizio historiko, esaterako, nor jaio zen bertan, etxearen historia e.a.; an parkeak: buruz bertako landareak, zuhaitzak, zomorroak, botanika, historia; an seguritate sistemak: balizko sute bat dala, norbaiti bihotzekoa eman diola, istripuen protokoloa; aurrean on mendi edo badia bat; museotan eta abar eta abar. Leku askotan daude ta da harrigarria ze ondo ulertzen dira erderaz eta ze alegin in behar da euskaraz leitzeko, ta gainera, ulertzeko gutxiago eta okerrago. Erderaz informazioa da zehatza, prezisoa, gehienetan ulergarria lenengoan. Euskaraz aldiz, batzutan ulertzen da, bai, ordea beste batzutan, gogoan sortzen da halako lainoa non intuizioak dun garrantzi handia ta esan gabe doa, galtzen da informazioa. Nik uste euskaraz dirala irakurtzen oso gutxitan, batez ere testua bada luzea, hau da, ez da berdina leitzea Jangela vs. Dining Area, edo leitzea testu bat buruz leize bat, bertako historia, nork ta nola aurkitu zun, geologia, tresnak, animaliak, urteen evoluzioa eta abar luze bat.
Testu hauek leitzea da lana, da esfortzua, da denbora, da petrala zeinentzat dagoen gure ondoan, baina benetan merezi du. Gaiak zein lantzen dira blog honetan, ahal dira ikusi an linguistika irakasle bikain hauek: Informazio Kartelak.
Conforme nathor kin hemen eguin den critiquea buruz -generalqui- euscarazco textuac.
Hortacoz, nire aburuz, ez dugu harritu behar ikusiz ze euscaraz da iracurtzen guti. Redactoreec on horiec textuoc ez dute hartzen haintzat eta contuan iracurle potentziala.
Futitzen dira -ez principioz baina bai realitate eguiazcoan- euscaldunoz eta poxi ere euscaraz.
... eta poxi bat ere euscaraz.
Argitaratu iruzkina
<< Home