Liburuak (edo gramatika idatziak edota blog-sarrerak) dirá erabilera linguistikoak, dira ekintza komunikatiboak zein egiten dirén erabiliz teknologia linguistikoa, ez dira hizkuntzaren irudiak (nola dioén Laka-k), dira hizkuntzaren produktuak zeinen bidéz betetzen dén hizkuntzaren helburua: komunikazioa (hots, Magritte-n ideia ez da aplikagarria)
Itziar Laka-k an bere "Buruan daramazun ezkutuko hizkuntza" (bi hitzaldi erabiltzen ari gara, bata 2020-2021ekoa eta bestea 2025ekoa) erakusten dú René Magritte-ren kartel famatu hau, esanez:
Askotan erakusten dut koadro hau, Magritte pintorearen koadro bat da, eta beharbada ezaguna izango duzue oso ikonikoa delako, eta koadroak pipa bat erakusten digu baina aldi berean esaten digu hori ez dela pipa bat, eta zergatik ekartzen dizuet nik hau hitzaldira, ba hizkuntzarekin, beldur nahiz gure hezkuntz-sisteman eta gure gizartean oraindik nahasten ditugulako piparen irudia eta pipa bera.
Orduan, orain erakutsiko dizuet hizkuntzari dagokionez zer izango litzatekeen piparen irudia, pipa bera ez dena:
Horiek dira pipen irudiak: gramatika idatziak. Bai, askotan jendeak uste du hizkuntza, nolabait, bueno, beharbada jendeak ez du sakon pentsatzen hontaz eta sakon pentsatzen ezbaduzu oso erreza da pentsatzea hizkuntza dala hor kanpoan dagoen zerbait, hiztunok erabili egiten duguna, lanabes bat erabiltzen dugun bezela,... [Itziar Laka, "Buruan daramazun ezkutuko hizkuntza", 2020-2021]
Ahal duen moduan (adibidez Magritte erabiliz), Laka saiatzen da nahasten gaitasun biologikoa eta tresneria komunikatiboa. Baina Magritte-k erakusten dú pipa baten irudia, non pipa horrek ez duen betetzen pipa baten helburua, zein baitá erretzea, eta erretzetik gozamena jasotzea. Ez, irudi horretan jaso ahal dugú gozamen artistikoa, edota intelektuala (noiz ulértu paradoja hori) baina ezin dugu lortu erretzeko plazerra (ez bada bidéz sugestioa).
Baina, gure kasua ez da berdina, kontua da ze gramatika idatziak dirá liburu-mota bat, eta edozein liburu irakurriz (ez bere irudia, nola esanen lukén Magritte-k, baizik liburu idatzia bera, nola dioén Laka-k), teknologia linguistikoa (hizkuntza, pipa) betetzen ari da bere azken funtzioa, zein dén komunikazioa (komunikatzea, erretzea), halatan non plazer handia jaso ahal dugu irákurriz liburu bat, plazer komunikatibo handia, era guztietakoa.
Esan nahi baita ze liburuetako textuak dirá erabilera linguistikoak, produktu linguistiko oso inportanteak, non erabiltzen dén teknologia linguistikoa, sortuz mezuak zein gure gaitasun linguistikoak deszifratu ahal dituen, batzuetan hobeto, eta beste batzuetan askoz txartoago. Liburu batek komunikatzen ditú ideiak bidéz teknologia linguistikoa.
Gainera, liburu hori gramatika (idatzi) bat bada (ez bere irudia, nola esanen lukén Magritte-k, baizik gramatika idatziak eurak, nola dioén Laka-k), agian komunikatuko zaizkigu erabilera linguistiko zaharrak, iraganetik ekarriak, nondik ikusi, ikasi eta ikertu ahalko ditugún expresabide ezberdinak, akaso batzuk potenteagoak eta egokiagoak an egoera ezberdinak, eta nóla sortu zirén erabilera linguistiko horiek barná historia, alegia noláko mekanismo teknologiko linguistiko erabili diren arrén sortu tresna potenteagoak, osatuz edo ordezkatuz erabilera gutxio potenteak an hizkuntza horren historia.
Hitz batean, pipa baten irudia ikusiz ezin dugu erre, baina liburuak irakurriz komunikatu gaitezke kin jende-multzo ikaragarri handia, denbora guztietakoa eta leku guztietakoa (areago, egínez itzulpen automatikoa. Bestela esanda, liburuak (edo gramatika idatziak edota blog-sarrerak) dirá erabilera linguistikoak, dira ekintza komunikatiboak zein egiten dirén erabiliz teknologia linguistikoa, ez dira hizkuntzaren irudiak (nola dioén Laka-k), dira hizkuntzaren produktuak zeinen bidéz betetzen dén hizkuntzaren helburua: komunikazioa (hots, Magritte-n ideia ez da aplikagarria). [2729] [>>>]




0 Comments:
Argitaratu iruzkina
<< Home