Suposatu behar al dugu ze garai hartan hizkuntza ondarrutarra gorpuztuta zegoela an Itziar Laka-ren gorputza, eta gero neurri handi batean desgorpuzten joan dela eta bere lekuan euskara batua gorpuztu dela?
Atzo aipatzen genituén honako hitzak ganik hizkuntzalari Itziar Laka:
Zergatik ipini dot izen hori?
ze, batez ere eskolan zélan ikasten dan hizkuntza, joera bat dakagu pentsatzeko hizkuntza dala gauza bat hor kanpoan dagoena, edonon, eta hiztunok egiten duguna da hizkuntza ondo edo txarto erabili, eta irudi horrek ez dauskula utzi, jamas, ordun hortik hasiko gara, zer da hizkuntza, eta ideia erreza da, gero ikusiko dugu, pixka bat, hizkuntza gure gorputzean dago, ez da poesia, egia da, ez dago hor kanpoan, gorputzean dakagu, gorpuztuta dago, hori da hizkuntza, orduan goazen hortan pixka bat pentsatzera.
Horretaz genioen ze, gure ikuspegitik, bizitza guztian ibiltzen gara ikasten eta erabiltzen hitz eta estruktura berriak an registro diferenteak eta hizkuntza diferenteak, ohitzen eta desohitzen kin hitz eta estruktura berriagoak edo zaharragoak:
..., zeren horixe baita gure bizitza guztian klaruki egiten duguna, ikasi eta erabili hitz eta estruktura berriak, ohitu eta desohitu kin hitz eta estruktura berriagoak edo zaharragoak, ohitu eta desohitu kin registro berriagoak edo zaharragoak an kontextu ezberdinak eta an mintzaira ezberdinak. Hori bai dela, gure ikuspegitik, egia ezin ukatuzkoa.
Horrek al dakar hitz eta estruktutura horiek gorpuztea eta desgorpuztea? Deitu nola nahiago duzun, baina hitz eta estruktura horiek erremintak dira, erremintak zein sartzen ditugún an gure erreminta-kutxa xedé hobetu gure komunikazioa. Eta bai, lasai esan liteke ze hitz eta estruktura horiek guregandik kanpo daude, eta guk geureganatzen ditugula. Gorpuztu? Guk esanen genuké geureganatu, ikasi eta erabili. Finean hitzak eta estruktura sintaktikoak ez dira baizik ohiturak, zein galdu ahal diren edo... geureganatu.
Adibide bat: Itziar Laka-k, hitzaldiaren hasieran, dio ze txikitan...
... sinistu hemendik [Ondarrutik] ibiltzen nintzela atzera eta aurrera eta orduan nire ondarrutarra bai zan ondarrutar-ondarrutarra, gero denboraren ibiliaz pixka bat galdu dot...
eta gaur egun...
... nire ondarrutarra ez da oso ona,...
Gauza da ze garai batean (txikitan) Itziar Laka modu batera mintzo zen: ondarrutar-ondarrutarra, zein, ikuspuntu batetik, konsideratu ahal dén hizkuntza ezberdina respektu euskara estandarra (adibidez erabiltzen baitira aditz edota prosodia aski ezberdinak), zein dén bere oraingo hizkuntza. Suposatu behar al dugu ze garai hartan hizkuntza ondarrutarra gorpuztuta zegoela an Itziar Laka-ren gorputza, eta gero neurri handi batean desgorpuzten joan dela eta bere lekuan euskara batua gorpuztu dela?
Guk nahiago versio light-ago bat: Itziar Laka joan da galtzen (desikasten, deserabiltzen, ahazten) ohitura batzuk, eta euren lekuan joan da bereganatzen (ikasten, erabiltzen eta normalizatzen) beste ohitura batzuk. Hain sinple nola ezin ukatuzkoa. [2723] [>>>]


0 Comments:
Argitaratu iruzkina
<< Home