Koordinazioa egin beharko litzaké onartuz irizpide zabalena, ez murritzena

Miriam Urkia-k atzo egin zuén bere hitzaldia ki sartu osoki an Euskal Akademia (eta hala izán euskaltzain oso), hala nola bere kargu berriaren zina. Urkia dá:

Hiztegi Batuko lantaldeko kide 1999tik, eta Euskaltzaindiaren Hiztegiaren arduradun 2013tik. [Plazaberri, Euskaltzaindia]

Ez da, ez, erantzukizun makala. Bere sarrera-hitzaldian, Urkia honela mintzatu da:

Guzti hau [Euskaltzaindiaren emaitzak] elkarlanaren fruitua dela esan du, beste behin, Aretxabaletako euskaltzaleak: “Saregilez josia dago Euskaltzaindia: zein bere aldetik bere sarea ehuntzen, hau da, arautzen. Armiarma-sare handi bat osa dezakegu IKER sailekoen artean. Eta, horrekin batera, ez ditzagun JAGON saileko lagunak ahaztu, sare-konpontzaileak, sareak oraindik erabat bukatu gabe ditugu-eta”. Zentzu honetan, bere ametsa partekatu du entzuleekin euskaltzain osoak: “Kofradia bat da amesten dudana, saregileak eta sare-konpontzaileak batuko dituena. Eta izan badugu Euskaltzaindia, baina guztiak modu finean saretzea besterik ez da falta, hau da, koordinatzea”. [Plazaberri, Euskaltzaindia]

Ederki dago hori. Baina, mesedez, koordinazio fin hori egin dadín erabiliz jarrera irekia, nondik atera beharko liraké irizpide zabalak, non ideia funtzionalak hartu beharko lirake oso kontuan, eta non utzi beharko litzaioke tarte handia ki erabiltzailea afin berak aukeratu ahal dezan, bereziki an gai konfliktiboak, non irizpide estu eta murriztaileak erabiltzea izan daiteké bereziki kaltegarria.

Horren adibide bat litzaké, an esparru lexikoa, hori-konfliktoa artén "erradiografia" eta "radiografia" (eta antzeko hitzak), zeintaz jada mintzatu gara hemen:

• "erradiografia" vs "radiografia"

• Hitz laburrak edota laburtuak: bereziki beharrezkoagoak an sintaxi buruazkena
  

• Elementu kimikoa báda "radioa" 

eta non, finean, aukeratu baita forma gutxien funtzionala, eta gainera, gutxien tradizionala (esan nahi baita "erradiografia"), ordezta emán aukera bikoitza: "(er)radiografia".

Jakina, esparru sintaktikoan ere jokatu beharko litzake kin ber jarrera irekia eta irizpide ondo zabalak, bereziki an gai konfliktiboak non irizpide funtzionalak dirén inportanteak:

• Behar da jarrera irekia, behar dira aukerak

• Bibliografia egoki batean...

Bai, bereziki halako kasuetan, jokatu beharko litzake onartuz irizpide zabalena, ez murritzena, emanez hautatzeko aukerak ki erabiltzaileak, eta ez kenduz. [485] [>>>]