asteartea, abendua 08, 2020

Komunikazioa, direkzionalitatea, kalitatea

Atzo genuén irakurtzen ondorengo adibidea ganik Laka, non azaltzen zigun nóla mugimendu sintaktiko chomskyarrek sortuko zituztén kostu konputazionalak ("Simetria ala simetria eza? Hitzordenaz hausnarrean", 2008:16):

Adibidez, mugimendu edo lekutze sintaktikoa konputatu ahal izateko, gogoratu behar dugu (oharkabean bada ere) lekuz kanpo aurkitutako osagaiekin, eta gainerako osagai eta elementuak konputatzen jarraitu behar dugu, lekuz kanpoko osagaien jatorrizko lekuak eta perpausaren elementu guztien arteko harremanak egokiro antzeman arte (Gibson 1998). [Laka, 2008:16]

Hortaz, bádira elementu sintaktiko batzuk zein, euren leku biologikoaz kanpo agertuz gero, gorde beharko lirakén an memoriá on hiztuna harik-eta ondo uztártu an euren lekua aráuz Gramatika Universala. 

Ikuspegi diskursibotik, ordea, hauxe esango genuke (ikus sarrera hau edo 2004ko hau):

Pentsabide/mintzabide diskurtsibo paradigmatikoan buruak (hots: aditza, preposizioa, izena, ... ) beti doaz lehenago ezi euren osagarriak, eta horrexegatik hitz bakoitza ongi itsasten da, ongi txertatzen da an diskurtsoa, metatuz bere informazioa koherenteki (nahiz informazio partziala izan, perfektuki enkajatzen da, esan nahi baita ezen informazio horren zentzua ulertzeko ez dela inongo bukaerara itxaron behar, ez dela egon bear inongo buruaren zain), halatan non mezua progresatzen baita unidirekzionalki, aurrera, hitzetik hitzera, ...

 bitartean ze:

Bi azalpenetan (chomskyarrean eta diskursiboan) agertzen dirá deslekuak, memoria, zama edo kostu konputazionalak zein gastatzen dirén harik enkajatu nolabaiteko puzzlea. Hala ere, guk nabarmenduko genituzke hiru diferentzia handi:

1.: Laka-k aurkeztutakoak ez du zerikusirik kin komunikazioa, dá kontu biologikoa, bitárten gurea dén azalpen komunikatibo-diskursiboa.

2.: Laka-k aurkeztutakoan ez dago zértan izan direkzionalitaterik (ber arazoa egon liteké kin estruktura progresiboak an "oinarrizko" estruktura regresiboa, nola kin estruktura regresiboak an "oinarrizko" estruktura progresiboa), bitárten gurean báden direkzionalitatea, aurrerakoa, buruetatik osagarrietara, orohar.

3.: Laka mintzo da burúz kostu konputazionalak (zein islatuko lirakén an nekea edota denbora), baina ez da mintzatzen burúz kalitatea, bitartean ze gurean orobat mintzo garén gain kalitatea, kalitate komunikatiboa.

Komunikazioa, direkzionalitatea, kalitatea. [1103] [>>>]

Etiketak: ,