Atzerakarga chomskyarra

Atzo ikusten genuén nola...

... orbita chomskyarrean ere, ordena batzuk izan litezké errazagoak ze beste batzuk. Izan ere, Lakaren hitzetan, ...

... [hipotesi antisimetrikoan] egitura buru-azkenak buru-lehenak baino sintaktikoki konplexuagoak dira. [... areagoko eragiketa sintaktikoak burutzen dituzte;...] [Laka, 2008:11]

halan-ze egitura buruazkenak izanen liraké sintaktikoki eta konputazionalki gutxio errazak zein euren kide burulehenak, justuki zeren egonen liraké, nolabait esán, urrutiago ti Gramatika Universala, beti ere ustezkoa. Beste era batera esanda, ordena burulehena izanen litzaké errazagoa zatio izán "oinarrizkoagoa"... biologikoki.

Horretaz, Lakak aipatzen ditú ondorengo hitzak e Erdozia zeháztuz nóla prozesatuko liraken eragiketa sintaktiko konplexuago horiek (an "Simetria ala simetria eza? Hitzordenaz hausnarrean" 2008:16):

"...zenbat eta prozesu sintaktiko konplexuagoak izan, orduan eta zama handiagoa ezarriko diogu oroimenari, eta gure egitura kontzeptualak denbora gehiagoz mantendu beharko dira aktibatuta." (2006b:293) [Erdoziaren hitzak (2006), zein Lakak aipatu an bere 2008ko artikulua] 

Ikus aipu osoa (Laka, 2008:16):

Lakak jarraitzen du (2008:16):

Adibidez, mugimendu edo lekutze sintaktikoa konputatu ahal izateko, gogoratu behar dugu (oharkabean bada ere) lekuz kanpo aurkitutako osagaiekin, eta gainerako osagai eta elementuak konputatzen jarraitu behar dugu, lekuz kanpoko osagaien jatorrizko lekuak eta perpausaren elementu guztien arteko harremanak egokiro antzeman arte (Gibson 1998). [Laka, 2008:16]

Ikus zabalago:

Orbita chomskyarrean egon litezke ustezko hipotesiak (nola antisimetrikoa) non, Lakak dioenez, ordena derivatuek (ez "oinarrizkoek") erlatiboki gehiago zamatuko luketé memoriá e hiztuna, sórtuz zérbait zeri dei geneioke... atzerakarga, esan nahi baitá... atzerakarga chomskyarra. [⇶]