Textu bat (demagun novela bat) guztiz atzekoz aurrera idatziz gero, bere entropia ez litzake aldatuko
Baldin berridatziko bagenu novela bat (demagun Joyce-ren "Ulisses" bera), baina járriz hitzak guztiz alderantziz (esan nahi baita, hasiz tika originaleko azken hitza eta bukatuz kin originaleko lehena), novela alderantzizkatu horren entropia ez litzake aldatuko (halakoxea da entropia), nahiz irakurleak ezin izanen lukén interpretatu (prozesatu) bere edukia linealki, aurrerantza.
Gainera, baldin irakurleak ahalko balu joan memórizatzen alderantzizko informazio guzti hori (milaka hitz horiek), ezin izanen luke ondo intérpretatu gordetako informazio hori harik jaso bukerako informazioa (originalean, hasierakoa), non aurkituko lukén oinarrizko informazioa zeintaz ari diren novelaren kontu guztiak (esan nahi baita ze bukaerako informazio alderantzizkatu hori dá originaleko hasiera).
Areago, novelaren hitz berberak jarriko balira guztiz aleatorioki, textuaren entropia ez litzake horregatik aldatuko (zeren hitzen maiztasunak ez liraken aldatuko), nahiz interpretazioa izanen litzaké ezin ezinagoa. [1332] [>>>]
posted by Jesus Rubio at igandea, uztaila 25, 2021
1 Comments:
Lagunak on Balbula, nahi dut komentatu film bat zein nuen ikusi ostegunean Donostin. Film japoniarra da eta dute botatzen an bertsio originala; titulua da gazteleraz "La Mujer del Espía" ta dago oinarritua an istorio bat on bikote japoniar bat an urteak 1940-1945.
Dena dala, ez da nire asmoa hitz egitea buruz filma baizik ta buruz erabiltzen duten hizkuntza. Hasieratik du deitzen atentzioa zeren dira elkarrizketa oso xinpleak: esaldi bakun bat gehi esaldi bakun bat ta honelo aldiro. Tarteka dute sartzen esaldiren bat subordinatua baina oso gutxi ta gainera ez dakit zertaz, alegia zeren zegoen an jatorrizko bertsioa ala zeren zuten idatzi itzulpenean. Hau da nire ustez, azaldu zen esaldirik gehien zaila:
- ¿A qué debo el placer de tu visita?
Alegia, hemen tratatzen diren gaiak ez direla bakarrik teoria hutsa eta hau ahal dugu konprobatu an modu praktikoa noiz ikusten dugun film japoniar bat, hizkuntza bat zurrunki regresivoa.
Txopi
Argitaratu iruzkina
<< Home