Txopi: "... ahal dugu konprobatu an modu praktikoa noiz ikusten dugun film japoniar bat, hizkuntza bat zurrunki regresivoa."

Txopik zioen atzo:

Lagunak on Balbula, nahi dut komentatu film bat zein nuen ikusi ostegunean Donostin. Film japoniarra da eta dute botatzen an bertsio originala; titulua da gazteleraz "La Mujer del Espía" ta dago oinarritua an istorio bat on bikote japoniar bat an urteak 1940-1945.

Dena dala, ez da nire asmoa hitz egitea buruz filma baizik ta buruz erabiltzen duten hizkuntza. Hasieratik du deitzen atentzioa zeren dira elkarrizketa oso xinpleak: esaldi bakun bat gehi esaldi bakun bat ta honelo aldiro. Tarteka dute sartzen esaldiren bat subordinatua baina oso gutxi ta gainera ez dakit zertaz, alegia zeren zegoen an jatorrizko bertsioa ala zeren zuten idatzi itzulpenean. Hau da nire ustez, azaldu zen esaldirik gehien zaila:

- ¿A qué debo el placer de tu visita?

Alegia, hemen tratatzen diren gaiak ez direla bakarrik teoria hutsa eta hau ahal dugu konprobatu an modu praktikoa noiz ikusten dugun film japoniar bat, hizkuntza bat zurrunki regresivoa. [Txopi]

Bai, dá teknologia sintaktiko bat zein ondo zetorren noiz hizkuntzak sortu ziren, noiz mezuak zirén oso kontextualak, noiz nahikoa zen esatea hitz bat (izen bat) afin uler zedin mezu osoa (aditza eta sujetua gehien-gehienetan kontextualak baitziren), noiz ez zen beharrezkoa diskurritzea gain ideiak zeren kontextuak azaltzen zuén ia dena, ia beti. Halako sintaxi buruazkena sortu zen naturalki ti (edo kin) keinuak (ezin kontextualagoak), eta hola, baliabide buruazkenak joan ziren garatuz naturalki gain oinarrizko OV estruktura hori, sórtuz baliabide buruazkenak an sintaxi buruazkena (OV kin postposizioak).

Baina, hizkuntza bat dá erraminta ikaragarri bat zeinen posibilitateak ez diren amaitzen kin mezu zuzen-labur-bapatekoak, eta, suerte onez, joango zen aurkitzen bidea ki bihurtu potenteagoa, emánez aukera komunikatibo aberatsagoak eta efektiboagoak azpi baldintza komunikatibo askoz orokorragoak. Eta ez gara orain mintzatzen gain lexiko zabalagoa (hori ere), baizik gain estruktura sintaktiko progresibo eta irekiagoak zein zúten ahalbidetzen komunikazio aberatsago, finago, erosoago eta, denaz gain, efektiboagoa.

Teknologia hori ez da inorena, dá humanoa, nola komunikazioa, eta dá hain gauza ona eta aberasgarria zein jendaki guztioi dagokigu saiatzea laguntzen adaptatzén posibilitate horiek ki munduko mintzaira guztiak (berdin nola zenbakiak, edo idazkera, edo ...), zeren horrela mintzaira horien hiztunak komunikatiboki hobeki biziko baitira. Horren alde jotzea dá jotzea alde garapen komunikatiboa, zein dén hain zentrala an bizitza humanoa ze konsidera daiteké garapen humanoa.

Ez, hau guztia ez da teoria hutsa: japonieraren erabiltzaileak komunikatiboki askoz hobeki biziko lirake baldin gradualki (asmoz eta jakitez) joango balira adaptatzen gerota aukera burulehen gehiago ki euren teknologia komunikatibo buruazkena. Horrela egongo lirake gutxio baldintzatuak an euren gauzapen komunikatiboa, eta izanen lirake gehio eurak. [⇶]