Basikoki, azaldu behar da zergátik aldaketa linguistiko ez-induzituak ga kontaktu linguistikoa soilik bide dirá ti OV buruzki VO

Sarrera honetan komentatzen genuén ondoko aipua ga Maurits & Griffiths (1914) non autoreek apuntatzen dute ze aztertu beharko litzaké ...

... whether there is any psycological reason that SOV should be such a frequent ancestral word order. [Maurits & Griffiths, 2014]  

Aipu horretan bertan, Maurits & Griffiths (1914) dúte aipatzen bigarren ikerlerro bat, non bilatu beharko lirake arrazoi funtzionalak ki explikatu aldaketa komunenak artén hitz-ordenak:

The other line of research seeks to identify functional concerns that might drive the most frequent changes. [Maurits & Griffiths, 2014]

Bigarren puntu horretaz zeháztu ze hor aipatzen dirá "the most frequent changes" baina gabé konsideratu kontaktu linguistikoa, zeintaz jada mintzatu ginen an sarrera titulatzén "Kontaktu linguistikoaren efektua kendutakoan, desagertzen bide dá SVO → SOV aldaketa", zein jasotzen dugun jarraian osorik:

Genioen atzo:

... , Maurits & Griffiths-en ereduak ez luke kontuan hartuko realitate sozial bat zein, hizkuntzalari batzurentzat (adibidez, Miren Azkaraterentzat) izanen zén faktorerik azpimarragarriena an aldaketa linguistikoa: kontaktu linguistikoa. Muga nabarmena da hori, zeren kontaktu linguistikoak balio daike nagusiki ki explikatu aldaketák alde SOV, zein diren gutxiago eta zaharragoak, eta ez hainbeste ki explikatu aldaketák alde SVO, halan-ze kontaktua bihurtzen dá faktore oso kontuan hartzekoa.

Hortaz, galdera da: nóla geldituko lirake aldabide nagusiak artén hitz-ordenak baldin saiatuko bagina kentzén ha efektua on kontaktu linguistikoa? Halako saio bat egin zutén Gell-Mann & Ruhlen-ek (2011), nork gogoratzen ziguten ze: 

According to Givón, "To my knowledge all documented shifts to SOV from VO ... can be shown to be contact induced" (12), a conclusion also arrived at by Tai (14) and Faarlund (15). [Gell-Mann & Ruhlen, 2011]

Givón zúen idatzi hori an 1977, eta errepikatu zuén an 2005 (ikus sarrera hau). Tai-k idatzi zuen bere artikulua an 1976, eta Faarlund an 1990. 

Eta gauza da ze puntu hori ezin da saihestu noiz aztertzen tendentzia globalak an hitz-ordenak, zeren, behin kendutakoan aipatutako efektua on kontaktu linguistikoa, tendentzia evolutibo naturala ("natural drift without diffusion") argiki joango litzaké ti OV ki VO: 

Horretaz, azpímarratu bi puntu:

1.: Kontaktu linguistikoaren efektua kendutakoan, desagertzen bide dá SVO → SOV aldaketa.

2.: Obviatzen badugu sujetuaren posizioa, geldituko litzaiguké norabide orokor argi bat ti OV bruzki VO.

Bestalde, kontaktu linguistikoaren efektu orokorra ere aldatzen doa: izan ere, zenbat eta VO sintaxi gehiago egon (jada dirá gehiengoa), kontaktu linguistikoaren eragina bihurtuko dá (jada bihurtu da) nagusiki baruzki SVO, hola azkártuz ha prozesu teknologiko globala aldé ordena efektiboago bat azpi baldintza orokorrak, nola dén SVO ordena burulehena.

Esan nahi baita ze, basikoki, azaldu behar da zergátik aldaketa linguistiko ez-induzituak ga kontaktu linguistikoa soilik bide dirá ti OV buruzki VO, gaurko egunean bihúrtzu azken ordena hori maizkoena artén munduko hizkuntzak. [1358] [>>>]