asteartea, maiatza 24, 2022

"seiogei", "zazpiogei", ... ezin dira sinpleki irakurri, euren irakurketa ez da zuzenean ateratzen ti "120", "140", ...

Ikusten genuen atzo nóla egin ahal diren irakurketa diferenteak e zenbaki berberak, erreparatuz ki milakoak, edo erreparatuz ki ehunekoak:

Puntu horretaz, aurrena esan daigun ze expresio horietan ("twelve-hundred" edo "fifteen-hundred") ez dago sistema vigesimalik (hor erabilitako azpizenbakiak dirá hamartarrak): soilik dirá era alternatiboak ki irakurri (edo esan) zenbaki berbera (1200 edo 1500), bata regularragoa ("one-thousand-two-hundred"), eta bestea irregularragoa ("twelve-hundred"), zein, hala ere, zuzenean segitzen da ti irakurketa te zenbakia:

12.00 "twelve hundred" vs 1.200 "one-thousand-two-hundred"

15.00 "fifteen hundred vs 1.500 "one-thousand-five-hundred"

Esan nahi baita ze ehunetako irakurketa alternatibo hori egin ahal dá sinpleki erreparatuz ki ehunekoak ordéz milakoak. Edo beste hitzetan, irakurketa hori ez da kontzeptualki bereziki zaila, baizik aski gardena noiz ikusi zenbakia, nahiz izan irregularra (alternatiboa) respektu sistema numeriko osoa.

Baina, egoera ez da berdina noiz erabiltzen irakurketak nola:

120 "seiogei"

140 "zazpiogei"

zein bádiren parte te sistema vigesimal zabalago bat, non hogeinaka zenbatzen den:

Zenbaki hogeitar horietan, irakurketa ez da zuzenekoa, esan nahi baita ze "120" ikusita, ez dugu ikusten seirik, eta "140" irakurtzean ez da hor ez zazpirik ezta ogeirik ere, halan-ze gure entendimenduak egin beharko du lan gehigarri bat afin irakurri, prozesatu, eta esan kantitate horiek

Hori dela-ta, kasu honetan jada ez gaude an lehengo baldintzak (zeintan, genioenez, irakurketa ez zen kontzeptualki bereziki zaila), baizik-ze orain irakurketa horrek bádu bere ezerosotasuna gain irakurketa dezimal literalagoak, non sinpleki irakurtzen da numeroa. [>>>]

Etiketak: