ostirala, maiatza 20, 2022

XVI. mendean oraindik gordetzen zén euskaran sistema numeriko vigesimal zabalago bat, non erabiltzaile batzuk esanen zutén "bostogei" ki esan 100, "seiogei" ki esan "120", edo "zortziogei" ki esan "160"

Sistema edo subsistema linguistikoak joan beharko lirake adaptatzen ki beharrak on euren erabiltzaileak. Horrela gertatu beharko litzake kin sistema sintaktiko orokorra, baina berdin gertatu beharko litzake adibidez an subsistema partzialago bat baina oso inportantea ere, nola dén subsistema numerikoa.

Puntu horretaz jakin daigun ze XVI. mendean oraindik gordetzen zén euskaran sistema numeriko vigesimal zabalago bat, non erabiltzaile batzuk esanen zutén "bostogei" ki esan "100", "seiogei" ki esan "120" edo "zortziogei" ki esan "160". Hola irakurri ahal dugu an dokumentu zahar anonimo bat titúlatzen "Modo de contar en la lengua Bascongada, con algunas declaraciones para su fácil inteligencia", zein datatu den an aipatutako XVI. mendea (Chavarría, "Una tabla del siglo XVI para aprender a contar en vascuence", 2008):

... por la escritura puede situarse claramente en el siglo XVI. [Chavarría, 2008]

Orain, aldiz, sistema vigesimala erlatiboki murriztu da, eta dezimala erlatiboki zabaldu. [>>>]

Etiketak:

3 Comments:

Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Nic entzun dut inoiz Zuberoan hamabiehun (1200), hamabostehun (1500) adierazteco km-ac ti hain leku ki beste bat; uste dut halere structura numeral hori erabili da edo izan da baita frantzesez.

Gaurco grecoz ere adierazteco 1.000.000 (milioia) esanten da εκατομμυριο
(εκκατον,100 + μυριο, 10.000); beraz, 100x10.000=1.000.000.

ostirala, maiatza 20, 2022 3:45:00 PM  
Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Uste dut ere, baina nago gutiago ziur ze kin frantzesa, ze alemanez ere erabilten da hori structura numerala.

ostirala, maiatza 20, 2022 5:56:00 PM  
Anonymous Anonimoa said...

Amerikanuak dute esaten hamabost ehun, ordez esan mila bostehun. Modu honetan dute aurrezten zenbait silaba.

Txopi

ostirala, maiatza 20, 2022 8:49:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home