Amaitzen genuén atzo gure sarrera esánez ze:
Zeren intonazioak markatu ohi dú informazioaren pisua, eta hortaz, Kintiliano-ren ideia hori inplementatuz, esaldiak amaitu beharko liraké emanez indar prosodiko altuena, non karga informatiboa dén handiena (ikus "Cinque-ren deskripzio sintaktiko hutsa (1993) versus Duanmu-ren azalpen funtzionala an terminu informatiboak (2007)".).
Eta kontuan hartuz ze esaldiko buruek (sujetuek, aditzek, osagarri-buruek, adposizioek, konjunzioek, azpiosagarri-buruek...) eraman ohi duté karga informatibo eta prosodiko txikiagoa zein euren osagarriek (predikatuek, adposizioen osagarriek, konjunzioen osagarriek, eta orohar osagarri guztiek), gauza da ze Kintiliano-ren prezeptua sistematikoki (defektuz) beteko da bidéz sintaxi burulehena (SVO prepositiboa), eta ezin lortuko da bidéz sintaxi buruazkena (OV postpositiboa).
eta horren harira gogoratu nahi genuké ondorengo sarrera ere, non halaber mintzo ginén burúz inportantzia on ordena koherentea eta, besteak beste, irekia arrén aurkitu ahal izán soluzio komunikatibo (informatibo-expresibo) abantailatsuagoak (efizienteagoak eta efektiboagoak):
Genioen atzo ze:
Eta gauza da ze aukera intonatibo-expresiboa hagitz zabaltzen dá (intonazio egokituagoa eta efektiboagoa) noiz informazioa agértu an modu sintaktikoki koherente-irekia (buruak lehenago ze euren osagarriak), halan ze diskursoa zuzentzen da progresiboki ki elementu sakonenak, xehetuenak, zein agertuko dirén an bukaera (zenbat-eta aukera burulehen gehiago, hobe).
Esan nahi baita ze, horrela, askoz efektibokiago aukeratu ahal izanen da noláko luze edo laburrak nahiago dirén intonazio-unitate horiek, euren barneko estruktura intonatiboa (hala luzeetan nola laburretan), euren arteko loturak (zein izan litezké, aukeran, ia inexistenteak barné estruktura intonatibo zabalago bat, edo beste aldean, pausa koherente nabarmenak, akaso reflexiboak, bilatuz bukaerarik onena),... beti kontuan hartúz egokiera komunikatibo bakoitza, aukeratuz pragmatikoki (eta efektiboki).
Lan informatibo horretan sintaxi buruazkenak ez du laguntzen (sintaxi antiinformatiboak ez du laguntzen). Horretaz mintzo ginén an EHUko zuzentzaileek zuzendu aurreko versioa on "Sintaxi buruazkenaren etengabeko efektu sotil eta ezkutuak" (2019) (klikatu gain irudia finéz ikusi hobeki):
Osagarrien buru sintaktikoek (adibidez, konjunzioek, pre edo postposizioek edo aditzek) eskaintzen duten informazioa da referentziala; alegia, oinarrizkoa afin ondo kontestualizatu ditzagun euren osagarriak eta oso bereziki azken gako informatibo edo espresiboak, baina, hala ere, ez da izaten bertan informaziorik rematikoena, esanguratsuena, edo espresiboena, zeini eman nahi geniokeen indar handiena. Hori dela eta, sintaxi buruazkenen osagarri-buru hitz-ordenak ez du batere laguntzen kokatzen bukaeran elementu sintaktikoki-informatiboki-prosodikoki esanguratsuena. [Zuzendu aurrekoa]
zein gero, EHUko zuzentzaileen manuz, geldituko zén honela (publikazioan):
Osagarrien buru sintaktikoek (adibidez, konjunzioek, pre edo postposizioek edo aditzek) eskaintzen duten informazioa da referentziala; alegia, oinarrizkoa, afin ondo kontestualizatu ditzagun euren osagarriak eta oso bereziki azken gako informatibo edo espresiboak, baina, hala ere, ez da izaten bertan informaziorik rematikoena, esanguratsuena, edo espresiboena, zeini eman nahi geniokeen indar handiena. Hori dela eta, sintaxi buruazkenen osagarri-buru hitz-ordenak ez du batere laguntzen kokatzen bukaeran elementu sintaktikoki-informatiboki-prosodikoki esanguratsuena. [Zuzendu ostekoa eta argitaratu zena]
Bai, halaxe da. [2472] [>>>]Hor, soilik azpimarratú ze originaleko "alegia" hori:
... da referentziala; alegia, oinarrizkoa afin ondo kontestualizatu euren osagarriak ....
referitzen da ki "oinarrizkoa afin ondo kontestualizatu euren osagarriak ..." eta ez soilik ki "oinarrizkoa", nola gelditu den an publikazioa:
... da referentziala; alegia, oinarrizkoa, ondo kontestualiza ditzagun euren osagarriak ....
non, gainera, gehitu duté beste pausa bat, koma hori (hala ere, eskerrak eman behar dizkiet ki zuzentzaileak zeren adibidez "afin" batzuk gelditu ziren an publikazioa).
Edonola ere, gauza da ze, nola diogun an artikulua, konjunzioak, pre edo postposizioak edo aditzak ez dira izaten elementuak zeini eman nahiko genioken indar handiena, halan ze aukera intonatibo-expresiboa hagitz zabalduko da baldin, orohar, halako elementuak kateatu ahal badira an modu koherente-irekia afin joan prestatzen bukaera egoki bat, non eman ahal izanen den abantailatsuki (efektiboki) informazio prosodikoki markatuena, rhematikoena.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina