larunbata, maiatza 22, 2021

Aukera intonatibo-expresiboa hagitz zabaltzen da noiz informazioa agértu an modu koherente-irekia (buruak lehenago ze euren osagarriak), halan-ze diskursoa zuzentzen da progresiboki ki elementu sakonenak, xehetuenak, zein agertuko dirén an bukaera

Genioen atzo ze:

Eta gauza da ze aukera intonatibo-expresiboa hagitz zabaltzen dá (intonazio egokituagoa eta efektiboagoa) noiz informazioa agértu an modu sintaktikoki koherente-irekia (buruak lehenago ze euren osagarriak), halan ze diskursoa zuzentzen da progresiboki ki elementu sakonenak, xehetuenak, zein agertuko dirén an bukaera (zenbat-eta aukera burulehen gehiago, hobe).

Esan nahi baita ze, horrela, askoz efektibokiago aukeratu ahal izanen da noláko luze edo laburrak nahiago dirén intonazio-unitate horiek, euren barneko estruktura intonatiboa (hala luzeetan nola laburretan), euren arteko loturak (zein izan litezkén, aukeran, ia inexistenteak barnén estruktura intonatibo zabalago bat, edo beste aldean, pausa koherente nabarmenak, akaso reflexiboak, bilatuz bukaerarik onena),...  beti kontuan hartúz egokiera komunikatibo bakoitza, aukeratuz pragmatikoki (eta efektiboki).

Lan informatibo horretan sintaxi buruazkenak ez du laguntzen (sintaxi antiinformatiboak ez du laguntzen). Horretaz mintzo ginén an EHUko zuzentzaileek zuzendu aurreko versioa on "Sintaxi buruazkenaren etengabeko efektu sotil eta ezkutuak" (2019) (klikatu gain irudia finéz ikusi hobeki):

Osagarrien buru sintaktikoek (adibidez, konjunzioek, pre edo postposizioek edo aditzek) esakintzen duten informazioa da referentziala; alegia, oinarrizkoa afin ondo kontestualizatu ditzagun euren osagarriak eta oso bereziki azken gako informatibo edo espresiboak, baina, hala ere, ez da izaten bertan informaziorik rematikoena, esanguratsuena, edo espresiboena, zeini eman nahi geniokeen indar hanidena. Hori dela eta, sintaxi buruazkenen osagarri-buru hitz-ordenak ez du batere laguntzen kokatzen bukaeran elementu sintaktikoki-informatiboki-prosodikoki esanguratsuena. [Zuzendu aurrekoa]

zein gero, EHUko zuzentzaileen manuz, geldituko zén honela (publikazioan):

Osagarrien buru sintaktikoek (adibidez, konjunzioek, pre edo postposizioek edo aditzek) esakintzen duten informazioa da referentziala; alegia, oinarrizkoa, afin ondo kontestualizatu ditzagun euren osagarriak eta oso bereziki azken gako informatibo edo espresiboak, baina, hala ere, ez da izaten bertan informaziorik rematikoena, esanguratsuena, edo espresiboena, zeini eman nahi geniokeen indar hanidena. Hori dela eta, sintaxi buruazkenen osagarri-buru hitz-ordenak ez du batere laguntzen kokatzen bukaeran elementu sintaktikoki-informatiboki-prosodikoki esanguratsuena. [Zuzendu ostekoa eta argitaratu zena

Hor, soilik azpimarratú ze originaleko "alegia" hori:

... da referentziala; alegia, oinarrizkoa afin ondo kontestualizatu euren osagarriak ....

referitzen da ki "oinarrizkoa afin ondo kontestualizatu euren osagarriak..." eta ez soilik ki "oinarrizkoa", nola gelditu den an publikazioa:

... da referentziala; alegia, oinarrizkoa, ondo kontestualiza ditzagun euren osagarriak ....

non, gainera, gehitu duté beste pausa bat, koma hori (hala ere, eskerrak eman behar dizkiet ki zuzentzaileak zeren adibidez "afin" batzuk gelditu ziren an publikazioa).

Edonola ere, gauza da ze, nola diogun an artikulua, konjunzioak, pre edo postposizioak edo aditzak ez dira izaten elementuak zeini eman nahiko genioken indar handiena, halan-ze aukera intonatibo-expresiboa hagitz zabalduko da baldin, orohar, halako elementuak kateatu ahal badira an modu koherente-irekia afinda joan prestatzen bukaera egoki bat, non eman ahal izanen den abantailatsuki (efektiboki) informazio prosodikoki markatuena, rhematikoena. [1268] [>>>]

Etiketak: