Evidentzia eta azalpen guztiek garamatzaté an ber direkzioa

Amaitzen genuén atzo:

Bai, egungo maiztasun estatikoetatik atera ahal dirá ondorio interesgarriak, baina, genioenez, euren evoluzio dinamikoa dá are gako inportanteagoa, non islatzen den nóla VO ordenak doazén irabazten inportantzia erlatiboa abiátuz ti jatorrizko OV oso nagusi bat (ikus adibidez "Tily (2010): "...as the needs of language users become increasingly complex, other pressures (…) begin to favor a shift to SVO..."").

Eta gauza da ze tendentzia dinamiko hori (aldé VO) ere ederki justifikatu ahal da bidéz arrazoi informatiboak, nola genioén an:

• Berria-ren estilo-liburua: "Subjektua eta aditza, elkarrengandik ahalik hurbilena. Subjektua eta aditza elkarren segidan edo ahalik eta hurbilena ..." 

Atzokoan genuen aipatzen Hawkins, nok erabiltzen zuén japoniera ki esán ze:

... there is a strong constraint in an SOV sentence to minimize the distance between the subject -ga particle, and the verb or direct object particle -o, ...

Bai, SOV sintaxi batean, aditza ez litzake urrundu behar ti hasierako sujetua (suposatuz ze soilik aditzak eraikitzen du VPa, zein dén supuestorik orokorrena).

Orobat gogoratzen genuen ze, urte berean, Eizagirre et. al. (1994) zerbait oso antzekoa esaten zuten gain puntu hori baina orain aplikatua ki euskara (aipatua an gure "Euskararen garabideak", 2002):

Horiekin batera [ari dira gain aditza eta sujetua], badira beste zenbait elementu osagarri, aditzaren eta sujetoaren ezkerrean jarri ohi ditugunak. [...] Arazoa areagotu egiten da informazioaren bi zutabeok (aditza eta sujetoa) elkarrengandik urruntzen ditugunean ... [HAEE, 1994]

Gaur, ildo beretik, gogoratu nahi genuke beste aipu bat baina orain aterea ti estilo-liburua on Berria egunkaria, eta kasu honetan ere, referitua ki euskara, nahiz, jakina, holako kontu komunikatiboak ez dira partikularrak, baizik ondo orokorrak:

Subjektua eta aditza, elkarrengandik ahalik hurbilena

Subjektua eta aditza elkarren segidan edo ahalik eta hurbilena eman behar dira, haria ez galtzeko. [Berria-ren estilo-liburua]

Halaxe jasotzen genuen an gure artikulua titulatzen "Buruz hizkuntzen garapen diskursivoa" an "Hizkuntzen berdintasun komunikatiboa: mitoa ala errealitatea?" (Mendizabal, 2014:136):

esánez hau:

Bai, bádaude arrazoi komunikatibo sendoak ki kokatu sujetua (thema) an esaldi-hasiera, eta baita arrazoi komunikatibo sendoak ki kokatu jarraian aditza, orohar (azpi baldintza orokorrak). Izan ere, objetua izaten da esaldiaren parte rhematikoena, konplexuena eta luzeena, eta halakoak hobe joaten dira ederki thematizatuak (bidea ondo prestatuta) an bukaera on esaldia.

Evidentzia eta azalpen guztiek garamatzaté an ber direkzioa. [2468] [>>>]