astelehena, urria 14, 2024

BÁDA MISTERIORIK!!

Duela egun batzuk, Atxaga mintzo zen erántzunez ki Roberto Moso, nok galdetzen zion, gutxi gorabehera (kendu duté grabazio zehatza, baina honako hitz hauek izan zirén gutxi gorabehera) ea euskarak bá ote zuen zerbait faltan edo sobran, zeren debate hori bázen hortik zehar, eta adibide modura, Moso-k jarri zituén hizkera zatarra eta hizkera landua, justuki an bi muturrak on hizkera-moldeak: mutur kolokialena eta mutur landuena.

Eta Atxaga-k, bere erantzunean, kendu nahi izan zion inportantzia ki arazoa esánez ze, bere ustez, ez dago misteriorik an kontu hori guztia, laburbilduz bere analisia an hitz hauek:

..., hizkuntzaren indarra dá... errepikapena... [Atxaga, 56'...]

eta argítuz ze...

..., ez da hainbeste nóla, baizik eta zénbat,... [Atxaga, 56'...]

gainera sugérituz ze ideia hori aspalditik errepikatzen du, eta inork ez diola kontra egiten:

...ideia bat izaten duzunean gero ideiarekin segitzen duzu nonda norbaitek ez dizun kontra egiten,... [Atxaga, 56'...]

Inork ez diola kontra egiten? Ba, errepika daigún altuago eta maiuskulez:

  • BÁDA MISTERIORIK!!

eta modu batera edo bestera jende asko errepikatzen ari da (gara) behin eta berriro misterio hori, eta ez soilik errepikatzen, baizik argúdiatzen kin beharrezko xehetasun zientifiko guztiak, bitárten establishment-eko inork ez duen erantzuten, guztiz antizientifikoki eta guztiz irresponsableki (hasi ziren nola edo hala erantzuten hasieran, orain 20 urte, baina segituan isildu ziren, noiz ikusi zituztén euren desarrazoiak eta, akaso ere, gure arrazoi sendoak, konsistenteak).

Errepikapen hutsak akaso balio izan ahal dú za (zat/tzat, ikus [1814], [1815]) beste hizkuntza batzuk (jada aukera progresiboak dituztenak) baina ez an hizkuntzak nola euskara, non ezinbestekoa baita garapená on aukera progresibo potenteak zeinekin lórtu antzeko potentzia-maila zein gure beste hizkuntzek (noiz diogún potentzia, esan nahi dugú potentzia, irekitasuna, fluitatea, efizientzia, koherentzia, flexibilitatea, expresibitatea, aberastasuna,... eta finean efektibitate komunikatiboa). 

Bestela, arazoak (ezbideak) errepikatuko dira, esan nahi baitá mantenduko dira, eta linguistikoki konpontzen ez dena (teknologikoki konpontzen ez dena), nahi izanen da konpondu sozialki, sortuz arazo sozial larriak zeinen ordaintzaileak izanen dirén betiko moduan indefensoenak. [2511] [>>>]

1 Comments:

Blogger Erramun Guerricagoitia said...

Hait ledi heldu reflexione hau ki beguiac on Bernardo Atxaga. Eta hait leza ondoren Atxaga-c aguertu bere aburua gain thematica hau xehequiago.

astelehena, urria 14, 2024 1:14:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home