astelehena, azaroa 17, 2025

Gorrochategui (2020) burúz akitanieraren sistema konsonantikoa: "El sistema consonántico estaba articulado mediante una oposición de intensidad que oponía consonantes fuertes o tensas a consonantes lenes o laxas."

Galdetzen genuen an atzoko amaiera:

Eta orain galdetu behar dugú: zértaz ari da De Hoz noiz mintzo dén burúz una oposición fonológica de tensión que no existía en las lenguas clásicas. Akaso antzeman ahal dugu halako zerbait, esan nahi baitá halako oposiziorik, an akitaniera?
Joaquín Gorrochategui (an bere "Aquitano y Vascónico", 2020) dígu zehazten ze akitanieran bázen halako oposizio fonologikoa aráuz soinuen tensioa edo intensitatea, zehaztuz gehixeago zértan zen oposizio hori, halanola ere nóla idazten zirén soinu horiek bidéz grafia litinoa:

El sistema consonántico estaba articulado mediante una oposición de intensidad que oponía consonantes fuertes o tensas a consonantes lenes o laxas. Las primeras se grafían por lo general mediante las sordas latinas, a veces acompañadas de aspiración, mientras que las segundas se adaptan mediante las consonantes sonoras, aunque a veces en posición inicial aparezcan sordas. [Gorrochategui, 2020:737]

Suposatuz ze Irulegiko hizkuntza aurkitzen da an (demagun) erdibide diakroniko bat tartén ekialdeko hizkuntza iberikoa eta akitaniera, eta kontuan hartuz ze hala iberikoak nola akitanierak erakutsi zeikeela antzeko oposizio fonologikoa aráuz soinuen intensitatea, ondorioztatu geinke ze Irulegiko hizkuntza ere parteka zeikén oinarrizko ezaugarri fonologiko hori, oposatuz konsonante sendo/tensoak (fortes) aúrka konsonante ahul/laxoak (lenes), ordezta akaso pensatu ze oposizio nagusia zén gertatzen artén konsonante gorrak eta ozenak (aráuz sonoritatea) nola an latin klasikoa. [2910] [>>>]