Horra hor diferentzia artén hiztegia on Euskaltzaindia eta beste hiztegiak
Aurreko komentario batean, Josu Lavin-ek du entresakatu hurrengo hitzak on Atxaga:
Justuki Euskaltzaindiaren hiztegiak markatuko du diferentzia, diferentzia oztopagarria, diferentzia gaiztoa. Horrexegatik ez dut ulertzen zergátik Atxagak berak dioskun hurrengo hau (noiz galdetzen dioten zéin ote den Euskaltzaindiaren eginbeharra):
Badakit hitz hau ez dela gure euskal hiztegietan azaltzen, eta guztiek ere jauzi egiten dutela "transferitu" delakotik "transformadore" delakora; baina, oker ez banago, Euskaltzaindiaren hiztegia E letran dago oraindik. Aukera dut, beraz, "transfiguratu" eta baita "transfigurazio" bera ere erabiltzeko. Ziurrenik ere baztertua izango da, zeren elizen arteko Biblian ere nahiago izan baitute "antzaldatze" delakoa; baina, aukera dagoen bitartean, bonbon. Eta gero gerokoak."Bistan da zein amildegi sakona dagoen artén hiztegia on Euskaltzaindia eta beste edozein hiztegi (Sarasolarena barne). Atxagaren (eta Leizarragaren) gustuko "transfiguratu" garden hori ez omen da agertzen ezein hiztegitan, baina hori ez da oztopo afin Atxagak erabil dezan horixe-hitza "transfiguratu" kin solemnitate guztia. Hori da giroá zein behar dugun.
Justuki Euskaltzaindiaren hiztegiak markatuko du diferentzia, diferentzia oztopagarria, diferentzia gaiztoa. Horrexegatik ez dut ulertzen zergátik Atxagak berak dioskun hurrengo hau (noiz galdetzen dioten zéin ote den Euskaltzaindiaren eginbeharra):
Gaur egun Euskaltzaindiaren lehen eginkizuna hiztegia egitea da, zalantzarik gabe. [Bernardo Atxaga, Noticias de Gipuzkoa, 2007-3-18]Mesedez, egiguzue mesede bat: ez bukatu hiztegi hori, ez bukatu inoiz hiztegia on Euskaltzaindia. Gure lexikoak eskertuko du. [108] [⇶]
posted by Jesus Rubio at osteguna, martxoa 22, 2007
8 Comments:
Caicho Jesus,
Armiarma.com webguneco 338 liburuac orthographia classicorat automaticoqui ekarri ditudanean
GUEOLOGUIA
moducoac sorthu çaizquit. Evidentqui forma hori incorrectoa da osso, ceren haren ordez
GEOLOGIA
baita forma classicoa.
Beraz, arraçoina eman behar derauçut eta aithortu ecen orthographia modernoan
JEOLOJIA
behar duela içan.
Adeitsuqui
Ivan d'Etcheverry
Hiztegiak izan ohi dira eta behar dute izan reflexu eta rebote bat hon realitate soziologiko konstatable bat.
Euskarazko hiztegigintzak ba du zer konpondu. Realitatea -herria edo Herria- doa bide -hobe- batetik eta hiztegigintza liburuetakoa bestetik aski bide differentetik.
Behar da gehiago errespetatu realitatea. Parametro mentalak buruz lexikoa hon Akademia dagoz lar influentziaturik ganik zenbait akademiko (...) dira lar kaltegarri buruz lexiko egoki eta moderno bat gure sozietatean (euskaran). Heltzen da absurduetara nola gaztigatzen du hak akademiko -sumino?- Atxagak.
Erramun adisquidea,
Ongui heldu Euscal Herrirat non arguia den ilhun eta ilhuna argui.
Çure practica orthographicoa harçara replantea deçaçula escatu nahi derauçut.
Hirurehun bat urthez ORTHOGRAPHIA BAKARRA eduqui ukan guenduen, haric eta oro-içorraçaleac hel citecen arteino.
Invitatu nahi çaitut eçagutzerat EUSCAL BIBLIOTHECA iceneco euscal litteratura obren bilduma.
http://euscara.wikispaces.com
Beraur leku egoquiagoa iruditzen çait eci atzo aippatu nerauçuena ceinec obren cargatzeco problemac eman baiterauzquit.
Adeitsuqui
Ivan d'Etcheverry
Adisquideoc,
Ondoco meçu haur igorri berri derauet armiarma.com webgunecoei:
Adisquideoc,
Ikusten ahal dudanez çuen webgunean nire berri baduçue ecen behecoan aippatzen bainauçue:
http://klasikoak.armiarma.com/kgriburuz.htm
KLASIKOEN GORDAILUAn obra guciac agercen dira ORTOGRAFIA MODERNOAn.
Jaitsi ditut 338 liburuac cein escaincen baitituçue hemen:
http://klasikoak.armiarma.com/corpus.htm
eta guciac ORTHOGRAPHIA CLASSICOAn eçarri.
Ondoren hassi naiz haien arguitaratzen ondoco nire bi leku hauetan:
http://euscara.wikispaces.com/
eta
http://www.scribd.com/people/view/9134
Lan guehiena mechanicoqui eguinic dut eta orain nahi nuque banan banan eta chonologicoqui çucendu.
Scribatzen derauçuet EUSCARA CLASSICOAn ikus deçaçuençat cein den hautatu dudan systema orthographicoa cein applicatu diodan corpus horri.
Neuc nahi nuque eta hauche da meçu hunen meçua ARMIARMA.COM lekuan aguercea orthographicoqui egoquitu ditudan obra guciac, bai era modernoan bai classicoan euscaldunon escu jar ditzaçuençat.
Çuen erançunaren çai, adeitsuqui agurcen çaituztet
Josu Lavin, alias Ivan d'Etcheverry
Bada, nire ustez, deus txarrik ez du Euskaltzaindiak hiztegi hori egiteak eta lehenbailehen amaitzeak; aitzitik, dena du on eta mesede.
'Antzaldatu' dakarrela hiztegi horrek, eta ez 'transfiguratu'? Bikain. 'Transfiguratu' nahi duela erabili Bernardo Atxaga idazle eta euskaltzainak? Bikain. Gauza bat bertzearen aitzi doa? Ez. 'Antzaldatu' erabili dutela Biblian? Doktoreak eta erretoreak ditu elizak; berek jakinen dute zergatik nahiago duten hitz hori.
Beharbada, nik neuk ere nahiago dut 'antzaldatu', baina horrek ez dio axola. Nik nahi eta behar dudana, premia gorriko dudana, hauxe da: Hiztegi Batuak jaso dezala, orain eta hemen, 'antzaldatu', denok jakin dezagun hitz hori euskarazko hitza dela, hitz ederra gainera -nire uste apalean-, eta euskarazko testugilerik bikainenetako batzuek erabili dutela aspaldi eta erabiltzen dutela oraindik ere. Eta behar dudana da gure ume eta gazteek ikas dezatela hitz hori, eta horren haritik, jakin dezatela, adibidez, sugeak “larrualdatu” edo “larruberritu” egiten direla.
Hori da Euskaltzaindiaren egitekoa, besteak beste: gure hiztegi-ondarea jasotzea eta normalizatzea. Idazleek bestelako eginkizun eta jardunbide bat dute. Irakasle edo gisakook, berriz, batenak eta besteenak geureganatu eta transmititzeko ahalegina egin behar dugu.
Amaitzeko, desio bat: ez ahal dio Bernardo Atxaga euskaltzainak aginduko Bernardo Atxaga idazleari zer eta nola idatzi behar duen.
Patxi Petrirena
Tchopi maitea,
Neuc hunelaco syntaxis aldrebesa ez eçagutzeco çoriona eduqui ukan dut.
Euscaldunei ahanci çaie euscaraz scribatzen... bon, eguiaren erraiteco, oso gutti içan dira Euscararen Historian euscaraz scribatzen jaquin duten euscaldunac ceinen icen deithurac ere aippa baiquenitzaque.
Eta orain... euscaraz scribatzen jaquin nahi luquete bere aitzinecoec nola scribatu duten borz axola çaien guciec.
Dedica dieçogun demboratto bat studiatzeari. Applica gaitecen hala nola berce hizcuncequin eguin ohi dugun.
Osoki konforme, Berterretxe, esaten duzun honekin:
Horrek konponduko lituzke gaurko euskararen arazo komunikativoetarik asko, nahiz ez denak, Jesusek ohartarazten digun bezala.
Ezen valiatzeak herentzia traditionala hon aurreko idazleak luke asko erraztuko, bai asko luke zelaituko, komprensivitatea eta diskursitivatea baina ez guzia. Behar litzateke, behar da eman urrats bat haboro zeren tradionea ez da aski izanik ere on, mesedegarri eta total beharrezko.
Lehen amaitu dut esanez hau
Ezen valiatzeak herentzia traditionala hon aurreko idazleak luke asko erraztuko, bai asko luke zelaituko, komprensivitatea eta diskursitivatea baina ez guzia. Behar litzateke, behar da eman urrats bat haboro zeren tradionea ez da aski izanik ere on, mesedegarri eta total beharrezko.
Baina ahaztu zait gehitzea eta esatea ze hortan da, ez ematean edo ez eman nahi izatean edo ez zilegitzat ematea pauso beharrezko hori, urrats extra hori non kausitzen dut nik divergentzia eta desadostasuna kin Urlia -Aitor Egia- eta ere kin Josu Lavin.
Argitaratu iruzkina
<< Home