osteguna, ekaina 27, 2013

Adjetibo indartzaileak: you are a son of a fucking bitch!

Erantzunez a Gilen, respektu bere komentarioa an aurreko sarrera.

"putasemea" edo "hijo de puta!" dirá:
Inglesez: "song of a bitch!" ("song of a bitch": 118.000.000 emaitza an Google)
Frantsesez: "fils de pute!"
Italianoz: "figlio de puttana!"
Inglesez esan ahal dá "bitch's son" ere, zein dan erabiltzen erlatiboki oso gutxi ("bitch's son": 11.300 emaitza an Google) justuki zeren dén askoz gutxiago expresiboa, askoz gutxiago moldagarria expresiboki. Gainera batzutan doa integraturik an expresioak nola:
"son of a bitch's son"
eta inkluso aurkitu dut:
"son of a bitch's son of a bitch
Gero, aparte, dauzkagu adjetibo indartzaileak (ez baitira zértan izan kalifikatiboak), nola "fucking" edo "la grandisima", zein, horiek bai, hobe doazén aurré izena zein nahi duten indartu: kasu horietan iraina ez dá, izatekotan, hori adjetibo indartzailea, baizik geroko izen indartua (adjektiboa eta izena emanen dirá barík pausa, osatuz unitate interpretatibo bat, aski modu sintetikoan) .

Alegia, oso ezberdinak dirá "fucking son" ("bloody son", "damn son") eta "song of a bitch", eta biak ere batera eman daitezke:
you are a fucking son of a bitch! ("fucking son of a bitch": 16.700 emaitza an Google)
eta orobat indartu daiteké "bitch's son" (zein dan gehiago nola etiketa edo denominazio sintetiko bat):
you are a fucking bitch's son! ("fucking bitch's son": 79 emaitza an Google)
baina, iraintzekotan, askoz indartsuagoa izanen da a aldaera non indartu "bitch":
you are a son of a fucking bitch!  ("son of a fucking bitch": 1.070.000 emaitza an Google)
Bestalde, oso ezberdinak dira "putain de fils" eta "fils de putain" edo "fils de pute". Eta biak ere batera esan daitezke:
tu es un putain de fils de pute!
Oso ezberdinak dira "fottuto figlio" eta "figlio de puttana".  Eta biak ere batera esan daitezke:
sei un fottuto figlio de puttana!
Gaztelaniaz ere, ez da berdin: "puto hijo" eta "hijo de puta". Eta biak ere elkarrekin eman daitezke:
eres un puto hijo de puta!
Baina, askoz indartsuagoa da hau:
eres un hijo de la grandísima puta!
non "grandisima" dan indartzaile horietako bat. Eta are gehiago beste hau:
eres un puto hijo de la grandísima puta!
non erabilí bi indartzaileak batera. [192] []

Etiketak: ,

7 Comments:

Blogger Gilen said...

Kontua da zuk adibide konkretu bati lotu zarela -hijo de puta- argudiatzeko ezen "bukaeran badoa, isolaturik, bertan zentratu daiteke indar guztia, lortuz expresivitate maximoa eta ezin finagoa", eta nik esan dizut indartzaileak askotan, eta ingelesez ia beti, hasieran doazela, eta eurek biltzen dutela indar expresivoa, eta ez ondoko hitzak:

Close that fucking door!

Hor, 'door' ez da expresivoa, ezpada informativoa.

Beraz zure teoriak kale egiten du, nire ustez.

Bidenabar, nik askotan honela esaten dut:

¡Hiiijo de puta!

Indarra guztia lehen silaban, eta ezer gutxi 'puta' hitzan.

osteguna, ekaina 27, 2013 3:08:00 PM  
Blogger Jesus Rubio said...

Ez, Gilen, ni ez naiz lotu a adibide konkretu bat, baizik erabili adibide konkretu bat afin adierazi zerbait zein dan orokorra eta razonableki konprobagarria (hor daude datuak ere).

Zuk, demagun, oihu egitean, noiz bilatzen duzun expresivitate enfatiko maximoa, ¿esaten al duzu: "¡Hiiijo de puta!"?

Ba, Gilen, niri ez zait iruditzen batere egokia zure konportamendu hori (hori bai dala kasu partikularra).

Hori oihua litzake egokia tu adierazi ze norbait ez da, demagun, " nieto de puta", baizik ¡hiiijo de puta!

Baina orokorrean luzaz enfatikoena da esatea ¡Hijo de puuuuta!!

Goiko Google-eko datuak aski argi uzten dute hori, nola konprobatuko zenuen.

Gero daude adjektivo indartzaileak, zein duten indartzen euren hurrengo hitza edo expresioa (zein orohar dan izaten foku enfatikoa). Nik ere, nire lehenengo sarreran jarria nuen:

"hijo de la grandisima puta!"

non dan agertzen halako adjektivo bat. Zuk jarri duzu:

Close that fucking door!

Hor, eta beti orokorrean, "fucking door" elkarrekin esaten da, eta dena da foku (horregatik beltzitu ditut bi hitz horiek). Eta hor ere, joku expresivo-enfatiko maximoa da lortzen noiz foku indartu hori dan kokatzen an bukaera on esaldia.

Goiko Googleko datuak, berriro ere, razonableki argi uzten dute puntu hori.

Azkenik esatea ze nik ez dut pretenditzen hori guztia izatea "nire teoria".

osteguna, ekaina 27, 2013 9:17:00 PM  
Blogger Gilen said...

Zure aurreko postean esan zenuen ezen irain-elementua "bukaeran badoa, isolaturik, bertan zentratu daiteke indar guztia, lortuz expresivitate maximoa eta ezin finagoa".

Nik erantzun dizut ezen hainbat hizkuntzatan erabiltzen diren esapide gordin askok justu kontrakoa erakusten dutela, hau da, adierazpen iraingarri edo biraogarri baten elementu adierazkorrena, indarra biltzen duena, maiz ipintzen dela hasieran.

Horrek, jakina, ez du esan nahi ezin direla atzean ere joan. Azken batean, hitz-ordena baino intonazioak markatzen du expresivitatea.

Baina ingelesaren kasuan, irain-hitzik erabiliena, "fucking" (ezen ez "son of a bith") beti aurrean doa.

Esaterako, "what a fucking ..." esaldi hasierak 500.000.000 agerpen ditu Googlen. Eta askotan horren segidan datozen hitzek ez dute indar expresivo handirik.

ostirala, ekaina 28, 2013 12:49:00 AM  
Blogger Jesus Rubio said...

Diozu:

Zure aurreko postean esan zenuen ezen irain-elementua "bukaeran badoa, isolaturik, bertan zentratu daiteke indar guztia, lortuz expresivitate maximoa eta ezin finagoa".

Eta horrela da.

Modu progresivoan, orokorrean, ahal duzu esan:

¡Hijo de puuuta

baina, modu regresivoan, nekez oihukatuko duzu:

¡puuutasemea!

eta arrazoia da hitz-ordena.

Ordena progresivoak du ahalbidetzen fintasun gehiago noiz markatzen fokua, lortuz expresivitate enfatiko gehiago.

Eta kontua orokorra da. Ikus:

¡kaguen ... zotz!

¡kaka zaharra!

edo esaera kreativoagoak nola:

¡vete a tomar por el culo que tienes en tu cara!

Baina nekez esango duzu:

¡zoaz zure aurpegian duzun popatik hartzera!

Esatekotan, esango zenuke:

¡zoaz zure aurpegian duzun popatik hartzera!

zein dan askoz gutxiago fina, aparte askoz gutxiago ulergarria: hain justu horregatik ez dira horrelakoak esaten euskaraz!

Eta, orain, adjektivo indartzaileak. Ikus:

¡vete a tomar por el culo que tienes en tu puta cara!

"puta" horrek du markatzen eta indartzen "cara", zeinekin dan batera ahoskatzen: fokua da puta cara, ez hainbeste puta, gutxienez orokorrean.

Diozu ze "what a fucking..." esaldi hasierak 500.000.000 agerpen ditu.

Niri ateratzen zaizkit 278.000.000 (denak ez dira esaldi hasierakoak), eta inportanteena: GEHIEN-GEHIEN-GEHIENAK dute honako estruktura:

¡what a fucking (izen bat)!

Adibidez:

¡what a fucking joke!

¡what a fucking tragedy!

¡what a fucking bitch!,

zein baita bukaera on esaldia.

Horrek ez du esan nahi ze "facking" edo foku enfatikoa ezin diranik aplikatu an hasiera on esaldia (gainera zenbait testuinguru komunikativotan horixe izan daiteke erabilera egokiena), baina ez orokorrean.

ostirala, ekaina 28, 2013 10:46:00 AM  
Blogger Gilen said...

Eten puntuak (...) erabili ditut hemen ulergarria izan dadin esaten ari naizena, baina Googlen asteriskoa (*) erabiltzen da holako bilaketa irekiak egiteko: "what a fucking *".

Bestalde, ikusten dut ez dugula elkar konvenzituko. Zuk esaten baduzu ezen "What a Fucking random video" (Googlen ateratzen zaidan lehen) adibidean foku expresivoa amaieran dagoela, ba nik ez daukat ezer gehitzekorik.

ostirala, ekaina 28, 2013 12:20:00 PM  
Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Niri ere iruditzen zait ze an "What a Fucking random video" intensitate handiena dago an "Fucking" hori. Izanic ere adjectivoa zein bethi -nola adjectivo guziac- dago subordinatua ki substantivoa. Horren exempluaren paralleloac ba dira gaztelaniaz haimbat nola esateraco

este jodido chaval

este jodico pueblo

este jodico verano

Horietan, niretzat, duda gabequi doa intensitatea -intensitate intensoena- an "jodido" adjectivoa.

larunbata, ekaina 29, 2013 1:39:00 PM  
Blogger Jesus Rubio said...

Erramun, erantzun dizut an hurrengo sarrera.

igandea, ekaina 30, 2013 12:53:00 AM  

Argitaratu iruzkina

<< Home