Hirugarren burutazioa: funtzionalitatearen bila. Formulazioen funtzionalitatea, nire ustez, ez datza bakarrik edukia modu ulergarrian ematean, baizik eta baita modu sinesgarrian ematean ere; alegia, maila sozial bati hizkera-maila bat dagokio eta hizkera-maila horrek bere ezaugarriak ditu, eta hor sartzen da, besteak beste, fraseologia jakin bat, sektore bateko exijentzia dena, baina baita ere bereizgarri dena; hizkera-maila bakoitzak erritmo bat du, doinu bat, funtzionatuko badu. Eta egungo euskal testu juridiko-administratibo askotan, gogoratzen dudanetik, zalantzan dago oraindik ulergarritasuna, eta are gehiago sinesgarritasuna.Ikus ⇶ Esaldi bakoitzak bere intentzioa, non agertzen dira lau testu ze aportatzen dute informazio bera, baina lau modu oso ezberdinetan. Gauza da ze...
...kontua ez da soilik informazioa nola edo hala ematea, baizik informazioa eroso ematea an modu ahalik-eta egokiena respektu helburu komunikatibo zehatzak eta potentzialki konplexuak. [Ikus "Buruz hizkuntzen garapen sintaktiko-diskursiboa" (Rubio, 2014:125), in "Hizkuntzen berdintasun komunikatiboa: mitoa ala errealitatea?" (Mendizabal Ituarte, 2014)]zeren...
...gauza bat da informazioa ematea, eta beste gauza bat da nola ematen den informazio hori; eta azken ikuspuntu horretatik egon daitezke testu (edo diskurso) koherenteagoak, progresiboagoak, erosoagoak, ulergarriagoak, pausatuagoak, jarraituagoak, egokituagoak... eta, finean, eraginkorragoak. [⇶ "Edozein informazio": zein zentzutan?]Eta puntu honetan azpimarratu behar da inportantziá on koherentzia sintaktiko-informatiboa, zeinen gainean hiztunak erosoki (koherenteki) egokitu ahal izanen ditú bere esateko ritmoak, bere doinuak, bere enfasiak eta, hitz batean, bere expresibitate guztia, respektu bere helburu komunikatibo zehatzak, halatan ze entzuleak jaso ahal izanen ditú mezu informatiboki edota expresiboki konplexuak an baldintza ahalik-eta abantailatsuenak.
Zeren, ulermena galtzea ez da baizik gradu maximoa on porrot komunikatiboa, baina, ondo lehenagotik ere, galtzen da mezuaren expresibitatea, galtzen doa indarra on hainbat ñabardura informatibo-espresibo zein, ordena sintaktiko-interpretatibo inkoherentean, ezin izanen diren deskodifikatu edo kodifikatu hain modu abantailatsuan nola modu koherentean (ez informatiboki, ezta espresiboki ere), finean sortuz diferentzia handiak an eraginkortasun (kalitate) komunikatiboa.
Bai, diferentzia komunikatibo horiek handiak izaten dira an textuinguru aski neutroak nola juridiko-administratiboa (non egoten baitá karga informatibo handia), baina, zenbat eta textuinguru expresiboagoa izán, zenbat eta karga expresiboa handiagoa izán, diferentzia horiek hainbat handiagoak izanen dira, eta are handiagoak noiz testuak (edo diskursoak) izán aberatsak bai informatiboki eta baita expresiboki ere (umorea da, adibidez, halako textuinguru konplexu horietako bat). [300] [>>>]
Naffar Translator bidez automaticoqui naffarreratua:
ErantzunEzabatuHona hemen Jesus Maria Aguirrec eguindaco hirugarren gogoeta an bere articulua titulatzen "Gogoeta xumea esapide prepositivoez" (Administrationea euscaraz, 100. zc, 2018:21-22):
Hirugarren burutacioa: functionalitatearen bilha. Formulationeen functionalitatea, nire ustez, ez datza bakarric eduquia modu ulergarrian emaitean, baicic eta baita modu sinhesgarrian emaitean ere; aleguia, maila social bati hizquera-maila bat dagoquio eta hizquera-maila horrec
bere eçaugarriac ditu, eta hor sarcen da, berceac berce, phraseologia jaquin bat, sectore bateco exigencia dena, baina baita ere berheizgarri dena; hizquera-maila bakoitzac rhythmo bat du, doinu bat, functionatuco badu. Eta egungo euscal textu juridico-administrativo ascotan, gogoratzen dudanetic, çalançan dago oraindic ulergarritassuna, eta are guehiago
sinhesgarritassuna.
Ikus ⇶ Erranaldi bakoitzac bere intentionea, non aguercen dira lau textu ce apportatzen dute informatione bera, baina lau modu osso ezberdinetan. Gauça da ce,
... contua ez da soilic informationea nola edo hala emaitea, baicic informationea eroso emaitea an modu ahalic-eta egoquiena respectu helburu communicativo cehatzac eta potencialqui complexuac. [Ikus "Buruz hizcuncen garapen syntactico-discursivoa" (Rubio, 2014:125), in "Hizcuncen berdintassun communicativoa: mythoa ala realitatea?" (Mendiçabal Ituarte, 2014)]
ceren,
... gauça bat da informationea emaitea, eta berce gauça bat da nola emaiten den informatione hori; eta azquen ikuspunctu horretatic egon daitezque textu (edo discurso) coherenteagoac, progressivoagoac, erosoagoac, ulergarriagoac, pausatuagoac, jarraituagoac, egoquituagoac... eta, oro har, eraguincorragoac. [⇶ "Edocein informatione": cein cençutan?]
Eta punctu honetan azpimarratu behar da importancia e coherencia syntactico-informativoa, ceinen gainean hiztunac erosoqui (coherentequi) egoquitu ahal içanen ditu bere erraiteco ritmoac, bere doinuac, bere enfasiac eta, hitz batean, bere expressivitate guztia respectu bere helburu communicativo cehatzac, halatan ce ençuleac jasso ahal içanen ditu meçu informativoqui edota expressivoqui complexuac an baldinça ahalic-eta abantailatsuenac.
Ceren, ulermena galcea ez da baicic gradu maximoa e porrot communicativoa, baina, ondo lehenagotic ere, galcen da meçuaren expressivitatea, galcen doa indarra e haimbat ñabardura expressivo cein, ordena syntactico-interpretatibo incoherentean, ecin içanen diren descodificatu edo codificatu hain modu abantailatsuan nola modu coherentean (ez informativoqui, ezta expressivoqui ere), finean sorthuz differencia handiac an eraguincortassun (qualitate) communicativoa.
Bai, differencia communicativo horiec handiac içaiten dira an textuinguru asqui neutroac nola juridico-administrativoa (casu horretan, causa delaric carga informativo handia), baina, cembat eta textuinguru expressivoagoa içan, cembat eta carga expressivoa handiagoa içan, haimbat handiagoac içanen dira, halatan ce differenciac içanen dira maximoac noiz textuac (edo discursoac) içan aberatsac bai informationean bai expressivitatean (umorea da, adibidez, halaco textuinguru complexu horietaco bat).