ostirala, iraila 07, 2018

Zuribeltza kin tonu grisak

Gilen-ek, azken sarrerako komentarioan, ematen dizkigu lau aukera ki expresatu noráino Dani Alves-ek ez duen lehiatu nahi aúrka bere lehengo taldea:
Dani Alves no quiere medirse al Barça ni en pintura.
Esaldi horretan báda erabateko jarraitutasuna, erabateko batasuna, erabateko progresioa informazionala, zek ahábidetzen du aukerako ritmo bat, aukerako intonazio bat, aukerako arintasun edo geldotasun bat, zein amaitukó an bukaera perfektua, azken txanpa bilatua, esaldiaren fokua, "ni en pintura", non hiztunak nahierara kargatu ahal izanen du bere expresibitate guztia gáin osagarri adverbial hori (de ninguna manera, inola ere ez) batere interferentziarik gabe.

Foku hori ("ni en pintura") ez da soilik posverbala, baizik-ere esaldi-bukaerakoa, eta bere barneko estruktura ere báda progresiboa, datorrelarik ezin hobeto aurkeztua ga "ni..." estruktura burulehena, zek erakusten dú, hasiera horretatik bertatik, nóla uztartu osagarri hori an esaldia bai sintaktikoki bai interpretazionalki, bide emanez ki "pintura" elementu expresibo-sorpresiboa.

Eta gauza da ze, azken buruan, bide horrexetatik saiatzen dira Gilen-en proposamenak ere, erábiliz "ezta..." estruktura burulehena eta bilatuz bukaera indartsuak. Edonola ere, bádira diferentziak, sotilak badira ere. Adibidez, Gilen-en lau esaldietan, koma bat ageri da, erakutsiz diskontinuitate bat artén bi perpaus non bakoitzak duén bere galdegai propioa:
Dani Alves-ek ez du Barçarekin lehiatu nahi, ezta hurrik ere. [pausa bat, bi galdegai]
vs.
Dani Alves no quiere medirse al Barça ni de lejos. [erabat jarraitua, galdegai bakarra]
edo:
Dani Alves-ek ez du Barçarekin lehiatu nahi, ezta makila txarrantxaduna ipurtzuloan gora sakatuta ere.
vs.
Dani Alves no quiere medirse al Barça ni aunque le metan un palo con pinchos por el culo.
Euskarazkoan, noiz jáso: "ezta makila txarrantxaduna" (zein diren hain justu 10 silaba) galdu ahal dugu haria, ez baitago hain argi nóla uztartu ezusteko makila hori an diskursoa; bitartean-ze, gaztelaniazko jarraituagoan ez da inoiz ere galtzen tensioa, ez da inoiz galtzen ritmoa, halan ze ederki prestatzen da bukaerako galdegai konplexu hori: "un palo con pinchos por el culo", zein, bide batez, aditz aurreko galdegai moduan ez den posible.

Diferentzia sotil horiek, etengabe ari direlarik, eragin komunikatibo handia dute, hain handia nola diferentzia izugarri handia zein den existitzen artén erabilera praktikoa on esapide idiomatiko minimoki elaboratuak an euskara versus gaztelania, hain handia nola diferentzia artén paleta koloretsu bat eta erabilera e-zuribeltza kin tonu grisak. [337] [>>>]

Etiketak: , , ,