igandea, urria 21, 2018

"e-ne" = "ni-(r)e"

Aurreko sarreran aipatu dugú euskararen baliabide prepositibo bat, "ki", zeinen aplikazio-esparrua ondo zabaldu liteke ki eman datiboak, adlatiboak, destinatiboak eta finalak ere. Oraingoan, hona ekarri nahi dugu euskararen beste baliabide prepositibo bat, "e-", zein, formalki bederen, den kontrapartea e genitibo postpositibo zaharra, "-e", eta zein dén akaso aukera naturalena ki eman genitibo prepositiboak progresiboki, kateatuak ere.

Ikus ondorengo sarrerak non aletzen baitira ontasunak e baliabide genitibo hori:

Idatzi liteke:

  • isolaturik (gidorik gabe), 
  • eman liteke gidoi batez loturik ki bere osagarri genitiboa, 
  • eta baita eman liteke prefijatua ere, hala nahiko balitz. 

Kontua da ze baliabide horrek eskaintzen digu aukera genitibo burulehen erosoa, printzipioz funtzionala (gehiago landu behar da), eta oinarritua an baliabide prepositibo zahar bat zeinen esangura posibleen artean aurki liteké esangura genitiboa ere:

  • "e-ne" = "ni-(r)e"
Edonola ere, eta genioenez, "-e" postpositiboaren kide naturala da. []

Etiketak:

1 Comments:

Blogger Erramun Guerricagoitia said...

Arras importantea da topatzea particula egoqui eta funcional bat tzat genitivo casuac. Orain zuc Jesus darabilzu hortaraco "e" particulá, esateraco adierazteco
Iruineco Sanferminac
ordez ahal litzatequela erabili (nahi luenac)
Sanferminac e Iruinea.

Commentatu du ere Josu Lavinec baina ethorri izan zait niri ere burura eze hori "e" hori da lar sobera laburra, auqueran laburreguia. Eta beguiratuz efectivitateari pensatzen dut sortu ahal litzatequela hybrico bat, "ne". Honec ne-c corrituco luque niretzat hobe ze e soilac, bai entzuteracoan radioan edo nonnhai eta berdin visualqui ikusteracoan textualqui. Nic ere sentitzen dut naturalago "ne" ezi "e".

Halan goico exemplua gueratzen litzateque honela

Iruineco Sanferminac
nola
Sanferminac ne Iruinea.

Mezu betheagoa auditivoqui eta ere visualqui.

astelehena, urria 22, 2018 4:11:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home