Zenbat eta pospositiboki sintetikoagoa izan elementu sintaktiko bat, hainbat zailagoa bere dislokazio prepositiboa, logikoki

Berriki (herenegungo sarreran) aipatu dugu "dislokazio" terminoa afin azaldu evoluzio sintaktikoa zeintan "in" adverbioa hasiko zen lotzen estukiago kin izenak, hala pre nola pospositiboki, eta kin aditza, prepositiboki:

Una frase como speluncam in currunt significaba “corren adentro, a la cueva”, con el tiempo, sin embargo, se produjo una dislocación relacionándose el adverbio in ya con el verbo, con lo cual surgió el compuesto incurro, ya con el sustantivo del cual se convirtió en un determinante, asumiendo, pues, el papel de posposición (speluncam in) o, y es el caso más frecuente en latín, de preposición (in speluncam). Así, pues, una misma partícula podía usarse como adverbio, preverbio y preposición. [M. Bassols de Climent, Sintaxis Latina, 10. edizioa, Consejo Superior de Investigaciones Cientificas, Madrid, 1992, 144-145. or.]

Gauza da ze adverbioak, hitz aski independenteak izanik, aski aise mugitu edo dislokatu ahal dira ki posizio ezohikoak afin bukatu bilakatzen adibidez preposizio. Antzera ere, beste maila batean, aditz-osagarriak hasi ahal dira dislokatzen ki posizio posverbalak eta bukatu sortzen VO ordenamendu sintaktikoa:

• F1 -> dislokatua -> F2, baina nekez alderantziz 

• ...there isn't a simple mechanism which favors that change (OV->VO) ... [Jon Aske]

• SVO: estrategia ahaltsu baten gramatikalizazioa

Beraz, modu ezberdinetako dislokazioak ager daitezke an hasiera e-evoluzio sintaktiko oso interesgarriak. Baina, gauza da ze lehenengo urrats hori (dislokazioa) ez da izanen erraza noiz behar den dislokatu elementu bat zein dagoen, nolabait esan, fusionatua ki beste zerbait, nola gertatzen den kin atzizki deklinatiboak (eta, zenbat eta fusionatuago, zailagoa dislokazioa).

Latinean, adibidez, bádira arrastoak e-inesibo pospositibo indoeuroparra ("-ai") zein existitu baitzén lehenago ze orokortu zedin "in" preposizio inesiboa:

La partícula “...-ae” del genitivo latino originalmente fue “...-ai”, es decir el antigüo locativo I. “Rey de Roma” expresado por “Rex romae”, significa en realidad “Rey en Roma”. [Azkue, R.M. Diccionario Vasco-Español-Francés]

Izan ere, aurreneko latinean, artean agertzen da "...–ae" atzizki lokatiboa, nahiz izan fosildua an osagarri oso motz eta errepikatuak nola Romae.

Gauza da ze preposizio inesibo berria ez zen etorriko ti dislokazioa e-atzizki inesibo "-ai". Ez. Hizkuntza indoeuroparrak hor egokituko zuen beste material bat, beste partikula independenteago bat, hain justu "in" adverbioa, afin garatu bere preposizio inesibo ezaguna, bitartean-ze "...–ae" lokatiboak jarraituko zuen azpi erabilera fosilduak harik-eta, finean, desagertu.

Izan ere, zenbat eta pospositiboki sintetikoagoa izan elementu sintaktiko bat, hainbat zailagoa bere dislokazio prepositiboa, logikoki. [⇶]