igandea, uztaila 31, 2022

SVO ordena an perpaus nagusia, eta SVO ordena an perpaus osagarria

Ikusten genuén atzo Dryer-en (1980) adibide bat non agertzen zén ondorengo perpaus osagarri (nominal) ez-transitiboa:

non, supósatuz oinarrizko VOS an Ojibwa, perpaus-objetu osagarria mugituko litzaké ki bukaera te esaldia osátuz VSO ordena (O horretan agertzen dá perpaus osagarria, non bilduko litzaké esaldiko informazio rhematikoena). Adibide horretan, perpaus osagarria ez da transitibo direktoa kin sujetua eta objetua explizituak, halan-ze bihar ikusiko dugu zér gertatzen den kasu horrexetan.

Adibide transitibo hori ematearren, erabili ahal dugú hemengo adibidea, non justuki agertzen zitzaigún perpaus osagarri bat an estilo transitibo direktoa (maizkoena) non explizituki agertzen dirén bai sujetua eta baita objetua ere (biak ere obviatiboak, printzipioz akontextualenak):

Hor ageri zaigú SVO ordena an perpaus nagusia, kin bere parte rhematikoena an bukaerako O (objetua), non aurkitzen dén perpaus osagarria. Gainera, perpaus osagarri horretan ere mantenduko dá SVO estruktura (an estilo direktoa, ondo maizkoena), non berriro ere parte rhematikoena (printzipioz, bere objetua) aurkituko dugu an bukaera, halan-ze, esaldiko elementuko rhematikoena aurkituko litzaké justuki an esaldiko bukaera.