osteguna, iraila 01, 2022

SOV ordena oinarrizkotik abiatuta, OSV izan beharko litzaké zailagoa ze SOV, eta SVO zailagoa ze OSV, eta berdin zaila nola OVS: [SOV < OSV < SVO ≈ OVS]

Bukatzen genuén gure atzoko sarrera esánez:

Baina errata tipografikoak alde batera utzita, galdera dá: Experimentu horretan, zéin emaitza atera beharko litzaké za refrendatu Laka-ren teoria chomskyarra?

Eta, nola erakusten genuén hemenSOV oinarritzat hartuta:

  • SOV litzaké oinarrizko ordena chomskyarra, halatan ze ez luke sortuko batere desplazamenturik
  • OSV litzaké bigarren konplexuena zeren bere generazioak (kodifikatzeko edo deskodifikatzeko) eskatuko luké desplazamendu sintaktiko bat ("gizona" objetua pasatu behar dá "gorago" gain "emakumeak" sujetua).
  • SVO ordenak eskatuko lituzké bi desplazamendu sintaktiko: bai "emakumeak" sujetua, eta baita "ikusi du" aditza kokatu beharko ziren aurrén objetua, zein, kasu honetan, mantenduko zen an bere oinarrizko posizioa
  • OVS ordenak ere bi mugimendu beharko zituen zeren, orain, "gizona" objetua eta "ikusi du" aditza pasatuko zirén ki posizio aurreratuagoak. Gainera, kasu honetan objetu hori hiru posizio gorago amaituko da.
Teoria horren arabera presta geinké ondorengo rankina artén hitz-ordenak aráuz euren konplexitate sintaktikoa eta kostu konputazionala (chomskyarra: ikus adibidez sarrera hau):

SOV < OSV < SVO ≈ OVS

non SOV izanen litzaké gutxien konplexua, eta gutxien kostutsua konputazionalki, eta SVO egonen litzaké artén konplexuenak (eta beraz kostutsuenak) kin-eta OVS. Jakina, datuek aldeztu beharko lukete ordena hori. Aldezten dute?

Esan nahi baita ze, euskaran (edo beste edozein hizkuntzatan non SOV dén ustezko ordena basikoa) OSV izan beharko litzaké zailagoa zein SOV, eta SVO zailagoa ze OSV, eta berdin zaila nola OVS: [SOV < OSV < SVO ≈ OVS] 

Nola genioén: 

Jakina, datuek aldeztu beharko lukete ordena hori. Aldezten dute?

 [1735] [>>>]