"dira", "gara" eta "zara"
Mintzatzen ginén atzo gain sorrera e "dira" adizkia ti "*eiran" aditza, nondik ere regularki azaltzen dirá beste forma pluralak ere, alegia "gara" eta "zara". Hala genioén an ondorengo sarrera, zein gogoratzen dugún:
Zatitzen genuén atzo "dira" orainaldiko 3. personako adizkia honela:
- ∅ - d(a) - i - la > ∅ - d(a) - i - ra = d - i - ra = dira (orainaldiko 3. persona plurala)
zein izango litzaké guztiz regularra.
non ez dagoen hasierako elementu pronominalik (∅), bitarten, aitzitik, bádagoen elementu hori an 1. eta 2. personak, zein horregatik eratorriko lirake honela:
- g(u) - (d)a - i - la > g(u) - (d)a - i - ra > g - a - i - ra > gara / gira (orainaldiko 1. persona pluralak)
- z(u) - (d)a - i - la > z(u) - (d)a - i - ra > z - a - i - ra > zara / zira (orainaldiko 2. persona pluralak)
non, ikusten dugunez, hizkera batzuetan gertatuko zén bilakabide fonetiko hau:
- g - a - i - ra > gara
- z - a - i - ra > zara
eta beste batzuetan bilakabide hau:
- g - a - i - ra > gira
- z - a - i - ra > zira
Baita gertatu dirá antzeko bilakabide fonetiko divergenteak an beste adizki batzuk nola:
- n - a - i - za > naz
- n - a - i - za > niz
denak ere derivatuak ti forma komunak.
Hortaz, tikan "*eiran" zein etorriko litzaké ti "*eilan", kin betiko "-la-" finean modala. [2090] [>>>]
0 Comments:
Argitaratu iruzkina
<< Home