astelehena, apirila 08, 2024

L.M. Mugica burúz "-mendu (-mendi), -mentu" sufijo derivatzailea (1978): "Su importancia en los derivados abstractivos es enorme ..."

Beraz, genioén herenegun (ikus atzokoa ere) ze:

Zerbait gehiago ikastearren burúz "-mendu" atzizki interesgarri eta emankor hori, jakin daigun zér zioen Luis Maria Mugica-k an bere "Origen y desarrollo de la sufijación euskerica" (1978:195-200) ...

  • "-mendu (-mendi), -mentu"

Este es otro de los sufijos más fecundos del euskara. Su importancia en los derivados abstractivos es enorme en la lexicografía, tanto antigua como nueva. [Mugica, 1978:195]

non azpimarratzen baitzén gure atzizki horren emankortasun zaharra eta berria ere za sortu derivatu abstraktiboak, zeinekin orokorki eta sistematikoki adierazten zén ez soilik akzioa on aditza (zein dén adibidez ekintzá on "abstraitzea" an kasu partikularra on "abstrakzioa), baizik, eta esango genuke ze printzipalki, bere ondorioa ere (hau da, "abstrakzioa" bera, alegia abstraitzearen ondorioa", zein, nola dioén Mugica-k, askotan izanen dén izen abstraktua (derivatu abstraktiboak).

Bai, bádirudi ze halako derivatu abstraktiboak ederki valoratzen zirén an 1978, halan ze halako izenak atereak ti aditzak bidéz derivazio zaharra bezain berria oraindik konsideratzen zirén izen aberasgarriak zeinekin lortzen zirén derivatu abstraktibo ondo interesgarriak za findu gure expresioa (berdin gertatzen zen kin adjetiboak nola "abstraktibo" hori ere: gertatzen zirén aberasgarriak).

Gaur egun, ordea, evitatu behar al ditugu aditzetiko nominalizazioak (nola "suposatu → suposamendu (suposamen)", "balizkatu → balizkamendu (balizkamen)", ...)? [2322] [>>>]