Objetua luzatu ahala (kin azpiosagarri gehiago), SOV galduz doá efizientzia, bilakatuz erlatiboki kostutsuagoa respektu adibidez SVO

Genioenez [1399], gure ereduak [2494] bere sinplean [1400] ederki jasotzen ditú hala munduko hitz-ordenen maiztasun sinkronikoak (zein kokatu behar diren barné evoluzio orokor bat), nola ere tendentzia diakroniko orokorra aldé VO. Ereduan, sinplizitatez, esaldiko hiru osagai nagusiak agertzen dirá gabe azpiosagarririk, eta horrela eginez, jada ateratzen dá emaitza oso bateragarria kin datu enpirikoak.

Edonola ere, eta kontuan hartuz ze objetuek ematen duté esaldiaren berezko mezua, informazio rhematikoena, luzeena, pisuena eta prosodikoki indartsuena, suposa geinke azpiosagarri gehiago an objetua xedé ikusi norántza mugitzen den emaitza justuki noiz objetu-osagarria luzatzen hasten dén (azpiosagarriak izanen dirá harmonikoak kin ordena artén V eta O). Aditza, ordea, ezin liteke luzatu, eta sujetuak euren aldetik ez dira izaten luzeak (euskaraz euren gehiengoa dá eliptikoa: %51,9, hau da zero luzerakoak), eta gainera gehien-gehienetan izaten dirá thematikoak, emanez informazio referentzial kontextuala, halan ze ez dira izaten problematikoak (sinplizitatez, euren luzamendua ez dugu modelatu behar).

Eta gauza da ze objetuaren ariketa jada egina genuen an [1401], [1402] eta [1403]. Hortaz, orain gogora daigun ondoko sarrera hau, gorago aipatua:

• [1401] Nóla aldatuko dira gure ereduko emaitzak noiz gehitzen dugún azpiosagarri bat ki predikatuko osagarria?

Dei deiogun O2 ki azpiosagarri hori, zeinen burua izanen dén lehengo osagarria, zein orain izanen dén O1. Hortaz, orain izanen ditugu honako 6 estrukturak: 

• SVO1O2, 

• SO2O1V, 

• VSO1O2, 

• VO1O2S, 

• O2O1VS, 

• O2O1SV.

Horrela, orain predikatuko osagarrian (zeinen burua dén V) dauzkagú bai O1 nola-ere O2. Orain beraz, daukagu predikatu luzeago eta konplexuago bat, non dén kokatzen parte rhematikoena.

Memori kostuak kalkulatuko dirá berdin-berdin nola lehen: diferentzia bakarra dá ze orain daukagu buru bat gehiago eta osagarri bat gehiago. Adibidez, har daigun SO2O1V ordena: S-tik V-rako ez da konputatzen kosturik zeren hor dagó aurrerako dependentzia (S dá agertzen lehenda V); V-tik O1-ra konputatzen dá 1 (aldamenean egonik, konputatzen da posizio bat), eta, era berean, O1-tik O2-ra konputatzen dá 1. Guztira: 1 + 1 = 2. Bide beretik:

• SVO1O2 = 0
  

• VSO1O2 = 1

• SO2O1V = 2

• VO1O2S = 3
  

• O2O1VS = 3
  

• O2O1SV = 3
  

non, orain desberdindu dirá VSO eta SOV, gelditzen zaigularik ondoko ordenazio orokorra:

SVO > VSO > SOV > OVS = OSV = VOS

Hor, lehen bezala:

• SVO dá efizienteena.

• OVS, OSV eta VOS (alegia hóriek-3 ordenak non sujetua agertzen den ondorenda objetua) dirá gutxien efizienteak, orokorki prozesagaitzenak.

baina orain:

• SVO eta VSO ezberdindu dirá ti beste lau ordenak, osátuz VO multzo bat, non hala ere, SVO dén efizienteagoa zein VSO.
  

• SOV batu liteke an azpitalde bat kin beste bi OV ordenak (eta VOS), osátuz OV multzo bat (non orobat kokatuko litzake VOS), nahiz SOV-k jarraituko luke izáten efizienteago zein beste 3 ordena horiek.
  

Horrela, OV taldea (non SOV > OSV = OVS) izanen litzaké gutxio efizientea zein VO talde partzial hori (non SVO > VSO), ondo azálduz ha tendentzia orokorra an evoluzioa on hitz-ordenak, zein doan ti OV ki VO (abiátuz ti egoera bat non OV zén oso-oso nagusi, heldu gara ki egoera bat non VO dén maizkoagoa zein OV).

Ikusten da ze objetua luzatu ahala (kin azpiosagarri gehiago), SOV galduz doá efizientzia, bilakatuz erlatiboki kostutsuagoa respektu adibidez SVO, zeinen prozesamendu-kostua ez den aldatzen. Efektu hori nabarmenago bihurtzen da an [1402] eta [1403], islatuz SOV-ren efizientzia-galera noiz baldintza komunikatiboak exigenteagoak egiten diren, noiz baldintza komunikatiboak orokortzen diren. Hola, igotzen doá sistemaren barne-presioa gain objetua arrén mugitu dadin atzén aditza an SOV ordena. [2496] [>>>]