astelehena, abendua 09, 2024

Berdin egon litezke kolore gehiago eta baita intonazio-aldaketa hain sotilak zein nekez ezberdinduko ziren ti jarraitutasun intonatibo osoa

Gogora daigun sarrera hau:

Atzokoan erabiltzen genuén honako adibidezko esaldia:

La lláve está en tu garáge.

eta gaur sinpleki komentatu nahi genuke ze esaldi hori eman ahal dá an modu prosodikoki ezberdinak, adibidez emánez esaldi osoa an unitate intonatiboki oso-oso jarraitu bat, non hirugarren talde ritmiko-semantikoak (hitz fonikoa) jasotzen duén esaldiko azentu nagusia (the main stress)

La lláve  está en tu garáge.

edo, akaso zatio hiztunaren arrazoi zirkunstantzialak, gehixeago marka liteké sujetuko "llave" hori, utziz "está" verboa an perfil rhematiko baxuago bat, justu lehenago zein eman daigun bukaerako objetua an bere paper rhematiko nagusi naturala, eta dena ere an ber unitate intonatiboki oso-oso jarraitua:

La lláve está en tu garáge.
Bestela, egin liteké (/) aldaketa intonatibo sotil bat  (gabén pausa fonikorik) artén sujetua eta predikatua (hori egiten da batez ere noiz luzatzen dén sujetoa, predikatua edo euren multzo osoa):

La lláve / está en tu garáge.

edo egin litezké (//) bi eten foniko (gaitik hiztunaren arrazoi expresiboak):

La lláve // está // en tu garáge.

Finean gauza da ze hiztuna doa markatzen gehiago edo gutxiago bere diskursoko elementu semantikoak kin intensitate ezberdinak eta baita bere tonuak eta bere pausak ere koherenteki, aráuz bere interes komunikatiboa.

Eta gaur nabarmendu nahi genuke ze goragoko adierazpen eskematiko horiek kin intensitate prosodiko ezberdinak eta aldaketa intonatibo ezberdinak (non agertzen dirén hiru intensitate-aukera, eta hiru aukera an aldaketa intonatiboa) ez dira baizik hori, adierazpen eskematikoak barnén continuum bat on intensitate eta intonazio-aldaketa posible zein diren bihurtzen erosoak eta funtzionalak noiz sintaxia dén koherentea (sintaktikoki-semantikoki-expresiboki koherentea).

Hortaz, egon litezke kolore gehiago eta baita intonazio-aldaketa hain sotilak zein nekez ezberdinduko ziren ti jarraitutasun intonatibo osoa. Eta hori guztia egonen litzake an zerbitzua on komunikazio erosoagoa, egokituagoa, eta expresiboagoa. [2567] [>>>]