... an kultura osoa: umorea, hizkera zatarra, haserre-moduak, kantagintza, rap-a, pelikulak, teatroa, poesia, bikoizketak, itzulpenak, irakaskuntza, liburuak, egunkariak, irakurketa, eta orohar an kultura komunikatibo osoa, an kultura expresibo osoa...

Atzokoan lagun batek zioén hau:

Lengoan nun hartu busa an Donosti erdialde eta bertan zeuden batzuk japoniar gazte. Zen harrigarria, zeren zuten hitz egiten franko eta ozen; alegia, zuten atentzioa deitzen nabarmenki, bus gehiena begira ki haiek. Ta nik nun pentsatu nere baitan, "Neukan beste ideia buruz kultura japoniarra. Agian zeren daude kanpoan dira konportatzen honela". Banzai!

Gauza da ze gure atzoko sarrera oinarritzen zén an komentarioak on persona bat eze oso ondo ezagutzen dituén hala kultura japoniarra nola kultura kolonbiarra (Yokoi Kenji), eta horrek ematen zión interes berezi bat. Horren ondoan, goragoko komentario horretan ezin gara seguru egon ezta ere gain hizkuntza zein autobuseko persona horiek mintzatzen ari ziren. 

Jakina, gure atzokoa ere ez zen azterketa estatistiko bat, baizik soilik experientzia partikular bat, baina experientzia interesgarri hori guztiz bat dator adibidez kin atzokoan ere aipatutako beste artikulu hori burúz giroa an ikasgela japoniarrak ([1236]), edota kin gure experientzia propioa noiz ikusten adibidez pelikula japoniarrak, nahizta gidoia egón aurreidatzia (ezberdindu ahal ditugú japonieraren egitura sintaktiko fundamentalak, hala nola bere esapide tipikoak, asko-askotan erabiliak), eta baita adibidez noiz entzúten japoniar turistak hortik zehar.

Bai, azterketa estatistiko serioak egin beharko lirake, baina, errespetu osoz esanda (momentu honetan gu ere japoniar sentitzen gara), oso argi dirudi ze japonierazko oralitatea dá askoz gutxio elaboratua, askoz gutxio erosoa, eta askoz gutxio erabilia zein gaztelaniazko oralitate eroso, nahi bezain konplexua hala nahi bada, eta hortaz oso erabilia an edozein zirkunstantzia eta an edozein gradú on elaborazioa, delarik an hizkera zatarra, delarik an umorea, delarik an ironia-sarkasmoa, delarik an gai musikal kantatuak, pelikulak, bikoizketak, delarik an hizkera kolokialena nola an hizkera jasoena. Atzo aipatutako sarreran genioenez ([1236]):

... eta azkenean amaitu nahi izan dugu azpimarratuz ze halako aurrerapen komunikatiboak islatzen dirén an kultura osoa: umorea, hizkera zatarra,  haserre-moduak, kantagintza, rap-a, pelikulak, teatroa, poesia, bikoizketak, itzulpenak, irakaskuntza, liburuak, egunkariak, irakurketa, eta orohar an kultura komunikatibo osoa, an kultura expresibo osoa...

Berriro diogu, hori diferentzia artén japonierazko oralitatea eta gaztelaniazko (kolonbiarren) oralitatea iruditzen zaigú siderala. [2560]